سه کشور اروپایی باقیمانده در برجام با صدور بیانیهای مشترک ضمن تقدیر از آژانس بینالمللی انرژی اتمی به دلیل ارائه گزارش مستقل و عینی با وجود محدودیتهای موجود بر سر راه فعالیتش در ایران، نگرانی عمیق خود را از ادامه غنیسازی ۲۰ و ۶۰ درصدی جمهوری اسلامی که «فاقد توجیه غیرنظامی قابل قبول» عنوان شده، ابراز کردند.
فرانسه، آلمان و انگلستان در ادامه این بیانیه ادعا کردهاند: «کل ذخایر [اورانیوم غنی شده]ایران امروز حاوی مواد شکافتپذیر کافی است که در صورت غنیسازی بیشتر میتوان از آن برای تولید بیش از یک سلاح هستهای استفاده کرد.»
سه کشور اروپایی با اشاره به پیشرفت سریع برنامه هستهای ایران در بخشهای تولید اورانیوم غنی شده، توسعه و استقرار سریع سانترویفیوژهای پیشرفته و افزایش سطح غنیسازی اورانیوم یادآور شدهاند که این کشور از ۹ ماه پیش تمامی اقدامات لازم برای شفافیت و راستیآزمایی را تحت برجام و پروتکل الحاقی به حالت تعلیق درآورده است.
تروئیکای اروپایی با تاکید بر اهمیت بالای از سرگیری فعالیتهای راستی آزمایی و نظارت آژانس در چارچوب برجام، قویا از ایران خواستهاند که سطح دسترسی پیشین آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به تاسیسات و فعالیتهای هستهای این کشور بازگرداند و به طور کامل با این نهاد همکاری کند.
آنان همچنین از ایران خواستهاند که فورا دسترسی آژانس به تاسیسات هستهای کرج را فراهم کند و در اسرع وقت نسبت به اجرای کامل ترتیبات نظارتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی، از جمله اجرای پروتکل الحاقی اقدام کند.
فرانسه، آلمان و انگلستان در پایان این بیانیه تصریح کردهاند که با حسن نیت به مذاکرات هستهای وین باز خواهند گشت تا این مذاکرات را از نقطه متوقف شده در ژوئن گذشته ادامه دهند. آنها خاطر نشان کردهاند که امکان دستیابی به تفاهم و بازگشت ایران و آمریکا به توافق هستهای همچنان وجود دارد و این بازگشت باید هر چه سریعتر رخ بدهد.
کشورهای اروپایی باقیمانده در برجام در حالی این ادعاها را مطرح میکنند که ایران تنها کشوری بود که پس از انعقاد برجام، تا مدت قابل توجهی به مفاد این توافق بینالمللی پایبند بوده و به تعهدات خود عمل کرد ولی پس از خروج یکطرفه آمریکا از برجام در دولت ترامپ و وضع تحریمهای جدید این کشور علیه جمهوری اسلامی و نیز بی عملی و سهلانگاری کشورهای اروپایی نسبت به مفاد توافق پس از هشدار به اعضای توافق و طی چند مرحله سطح همکاری خود با کشورهای مزبور را کاهش داد.
مواضع تکراری سران آمریکا
همزمان نمایندگی ایالات متحده در آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز با صدور بیانیهای خود با اشاره به افزایش مستمر سطح غنیسازی اورانیوم از سوی ایران در ادعایی تکراری اعلام کرد: «تنها کشورهای دارای سلاح هستهای چنین رویهای را در خصوص غنیسازی انجام دادهاند.»
این بیانیه تاکید کرده که ادامه توسعه فزاینده برنامه هستهای ایران فراتر از محدودیتهای برجام، «بازگشت به پایبندی متقابل به برجام» را دشوارتر میکند. نمایندگی آمریکا در آژانس در پایان این بیانیه تصریح کرده که در صورت پایبندی دوباره ایران به تمامی تعهدات مندرج در برجام، ایالات متحده نیز آمادگی لازم را برای لغو تمامی تحریمهای مغایر با برجام دارد.
طی ماههای اخیر سران ایالات متحده بارها بیانیهها و سخنان مشابهی مطرح کردهاند که در هیچیک از آنها به خروج یکجانبه کشور متبوعشان از برجام اشارهای نکردهاند و علیرغم اینکه مدتهاست بر خلاف تعهداتشان در این توافق بینالمللی عمل کرده و تحریمهای ظالمانه جدیدی علیه ملت ایران اعمال کردهاند، مدعی لزوم بازگشت ایران به تعهدات برجامی شدهاند.
علاوه بر این آمریکا هیچگاه نسبت به اقدامات خرابکارنه رژیم صهیونیستی در تأسیسات هستهای ایران که خود به آنها اعتراف دارد، اعتراضی نکرده و حتی طی روزهای گذشته ضمن تأئید ضمنی این اقدامات به سران رژیم صهیونیستی اعلام کرده بودند: « حملات مرتب به تاسیسات ایران شاید از نظر تاکتیکی رضایت بخش باشد، اما در نهایت نتیجه معکوس داشته، چرا که ایران تاسیاست خود را سریعتر و پیشرفتهتر از قبل بازسازی کرده است.
لازم به ذکر است، این دو بیانیه پس از آن صادر شدند که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در آغاز نشست روز چهارشنبه شورای حکام آژانس گفت: «علیرغم تلاشهای من، مذاکرات و رایزنیهای گسترده برای رسیدگی به مسائل پادمانهای باقیمانده ایران که در دو گزارش به تفصیل شرح داده شد، بینتیجه بود.»