هم زمان با حضور روسای جمهور دو کشور روسیه و ترکیه در تهران برای شرکت در هفتمین نشست صلح آستانه، دیروز سه‌شنبه (۲۸ تیرماه) تفاهم‌نامه همکاری راهبری به‌صورت آنلاین به امضای محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران و ویتالی مارکلوف، قائم مقام مدیرعامل شرکت گازپروم رسید.
توسعه میدان‌های گازی کیش و پارس شمالی، فشارافزایی میدان پارس جنوبی، توسعه ۶ میدان نفتی، سوآپ گاز و فرآورده، تکمیل طرح‌های ال‌ان‌جی، احداث خطوط لوله صادرات گاز و دیگر همکاری‌های علمی و فناورانه از جمله مهم‌ترین محورهای تفاهم‌نامه بوده است.
روابط ایران و روسیه در دولت سیزدهم با حمایت ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری ایران و ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه در مسیر تازه‌ای قرار گرفته است و دو کشور خواهان گسترش روابط در همه سطوح اقتصادی و سیاسی هستند.هم‌اکنون نیز ۴ میلیارد دلار قرارداد با شرکت‌های مختلف روسی برای سرمایه‌گذاری اجرا شده است و سرمایه‌گذاری خارجی دولت رئیسی از این جهت با جهش چشمگیری مواجه است.
نقش مهم ایران و روسیه در پایداری تأمین انرژی دنیا
محسن خجسته‌مهر در آیین امضای تفاهم‌نامه همکاری راهبردی بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت گازپروم اظهار کرد: خوشحالم که در این رویداد مهم یکی از راهبردی‌ترین روابط اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با روسیه به‌ویژه شرکت ملی نفت ایران و گازپروم رقم می‌خورد.
وی با بیان اینکه اراده دو کشور جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه تأمین و افزایش همکاری‌های راهبردی است، تصریح کرد: ارتقای روابط اقتصادی و سرمایه‌گذاری در میدان‌های نفتی و گازی مورد تأکید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری و حمایت همه‌جانبه جواد اوجی، وزیر نفت است.
معاون وزیر نفت با اشاره به دیدار با مدیران ارشد گازپروم در سفر اخیر به سن‌پترزبورگ اظهار کرد: همسو با دستور ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، مدیران ارشد گازپروم هفته گذشته در تهران حضور یافتند و مذاکرات سازنده‌ای با هم داشتیم.
خجسته‌مهر با بیان اینکه با وجود زمان کوتاه و فشرده مذاکرات در محورهای مهمی تفاهم کردیم، افزود: این جدیت بیانگر اراده دو طرف برای سرعت بخشیدن به سرمایه‌گذاری در بخش نفت و گاز و زنجیره‌های مرتبط است.
سرمایه گذاری با اولویت میدان های مشترک
مدیرعامل شرکت ملی نفت همچنین پس از آیین امضای تفاهم‌نامه همکاری راهبردی بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت گازپروم در جمع خبرنگاران با تأکید بر اینکه سرمایه‌گذاری برای توسعه میدان‌های نفت و گاز با اولویت میدان‌های مشترک صورت می‌گیرد، اظهار کرد: بر اساس برنامه‌های تولید نفت و گاز، پیش‌بینی شده است که در افق ۱۴۰۸ با انجام ۱۶۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری، ظرفیت تولید روزانه نفت به ۵.۷ میلیون بشکه و ظرفیت تولید گاز به ۱.۵ میلیارد مترمکعب در روز برسد.
خجسته مهر همکاری با شرکت‌های بزرگ و صاحب‌نام را یکی از جهت‌گیری‌های شرکت ملی نفت ایران دانست و ادامه داد: به این منظور بخشی از سبد سرمایه‌گذاری شرکت ملی نفت ایران را با سهم ارزنده و مهمی برای شرکت گازپروم تعریف کرده‌ایم.
وی به تداوم مذاکرات از پارسال تاکنون اشاره کرد و افزود: در دو ماه گذشته ملاقات مهمی با الکسی میلر، مدیرعامل گازپروم انجام شد که در این ملاقات به تفاهم مهمی دست یافتیم.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در تشریح محورهای تفاهم‌نامه تصریح کرد: توسعه میدان گازی کیش و پارس شمالی از جمله محورهای این تفاهم‌نامه است که با توسعه و سرمایه‌گذاری حدود ۱۰ میلیارد دلاری در این دو میدان بیش از ۱۰۰ میلیون مترمکعب گاز تولید خواهد شد.
خجسته‌مهر در ادامه به آغاز مذاکرات برای توسعه ۶ میدان نفتی با گازپروم پس از امضای این تفاهم‌نامه اشاره و اظهار کرد: فشارافزایی در میدان پارس جنوبی برای نگهداشت و افزایش تولید بسیار مهم و حیاتی است که در بزرگ‌ترین میدان گازی دنیا با حدود ۱۵ میلیارد دلار ارزش انجام می‌شود.
معاون وزیر نفت با اشاره به اینکه سوآپ گاز و فرآورده، تکمیل طرح‌های ال‌ان‌جی، تعریف بسته انتقال فناوری با مراکز فناوری و پژوهشی گازپروم از دیگر محورهای این تفاهم‌نامه است، ادامه داد: این بزرگ‌ترین و بی‌سابقه‌ترین میزان سرمایه‌گذاری خارجی در تاریخ صنعت نفت است که با یکی از غول‌های انرژی دنیا به امضا رسید.
معاون وزیر نفت زمان اجرای این پروژه‌ها را بین چهار تا هفت سال عنوان و اظهار کرد: قالب قراردادها می‌تواند شکل‌های مختلفی داشته باشد، از معمولی‌ترین قراردادها همچون EPC و EPD تا تازه‌ترین الگوها از جمله الگوی تازه قراردادهای نفتی ایران.
بررسی تفاهم نامه اخیر ایران و روسیه
مدیر پیشین امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران و نماینده پیشین ایران در هیئت عامل اوپک با بیان اینکه روسیه علاوه بر تجارت نفت و گاز در سطح بین‌الملل در بخش توسعه‌ای نیز با تحریم‌های غرب روبهرو است و برای ادامه فعالیت‌های شرکت‌های خود به تعریف پروژه نیاز دارد، گفت: به نظر می‌رسد با توجه به شرایط بین‌المللی کنونی تفاهم‌نامه اخیر ایران و روسیه در زمینه نفت و گاز با سایر تفاهم‌نامه‌ها میان دو کشور متفاوت است و امید زیادی به عملیاتی شدن آن وجود دارد.
محمدعلی خطیبی در گفت‌وگو با خبرنگار شانا افزود: با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری در دیدار با رئیس‌جمهوری روسیه مبنی بر اجرایی شدن تفاهم‌نامه اخیر در حوزه نفت و گاز و تأکید ولادیمیر پوتین در این زمینه، احتمال اجرایی شدن این تفاهم‌نامه بیش از گذشته و سایر تفاهم‌نامه‌ها است.
وی با یادآوری اینکه هم‌اکنون شرکت‌های بزرگ روسی همچون گازپروم مانند شرکت‌های ایرانی با تحریم آمریکا و اروپا روبهرو بوده و باید برای ادامه کار خود در کشورهای دیگر همچون ایران سرمایه‌گذاری کنند، گفت: به نظر می‌رسد با توجه به شرایط کنونی بین‌المللی تفاهم‌نامه‌ای که در روزهای گذشته به ارزش ده‌ها میلیارد دلار میان دو کشور ایران و روسیه امضا شد با سایر تفاهم‌نامه‌های پیشین متفاوت است و می‌توانیم به اجرایی شدن آن خوش‌بین باشیم، البته به شرط اینکه این تفاهم‌نامه به مرحله امضای قراردادهای مربوطه برسد و اجرایی شود.
مدیر پیشین امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران و نماینده پیشین ایران در هیئت عامل اوپک با اشاره به اینکه متأسفانه به‌دلیل تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا بر ضد کشورهایی همچون ایران و ونزوئلا، همچنین شیوع بیماری کرونا در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری زیادی در صنعت نفت جهان صورت نگرفت، از این رو دنیا هم‌اکنون با کمبود عرضه نفت و گاز روبهرو است، افزود: اجرایی شدن سرمایه‌گذاری روسیه در میدان‌های نفت و گاز ایران می‌تواند در بلندمدت به نفع همه دنیا به‌منظور تأمین پایدارتر انرژی باشد.
خطیبی با تأکید بر اینکه روسیه و ایران می‌توانند با یک رقابت سالم در آینده تأثیر زیادی بر بازارهای جهانی داشته باشند، اظهار کرد: هم‌اکنون روسیه با خالی کردن بازارهای غربی در بسیاری از کشورهای غیرغربی نیز مشغول سرمایه‌گذاری است.
وی با بیان اینکه به‌دلیل کمبود عرضه میان تولیدکنندگان نفت و گاز رقابت کمتر شده است، تصریح کرد: در گذشته کشورهای تولیدکننده نفت با ظرفیت مازاد ۳ تا ۷ میلیون بشکه‌ای نفت خام در بازار روبهرو بودند، در حالی که هم‌اکنون اوپک‌پلاس تولیدش ۲.۵ میلیون بشکه زیر سقف تولیدی مصوب است، از این رو رقابت‌ها در بازار نفت کمتر شده است.
مدیر پیشین امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران و نماینده پیشین ایران در هیئت عامل اوپک با تأکید بر اینکه هم‌اکنون دنیا به‌شدت نگران کمبود عرضه نفت و گاز است و نمونه بارز این نگرانی را می‌توان در سفر اخیر جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده آمریکا به خاورمیانه و درخواست او از کشورهایی همچون عربستان برای افزایش تولید دانست، گفت: هم‌اکنون مانند گذشته کشورهای حوزه خلیج‌فارس ظرفیت خالی برای افزایش تولید ندارند، زیرا طرح‌های ظرفیت‌ساز تولید نفت حداقل سه تا پنج سال زمان می‌برد.
خطیبی افزود: بازارهای جهانی نفت به‌دلیل رشد تقاضا و تورم و رکود در جهان شاهد افت‌وخیزهای زیادی است، از این رو نمی‌توان در مورد آینده قیمت نفت خام و گاز اظهارنظر قطعی کرد. از سوی دیگر ما همچنان شاهد سایه بیماری کرونا در برخی کشورها نیز هستیم که می‌تواند رکود در بازار را تشدید کند، بنابراین بسته به شرایط اقتصادی دنیا به‌ویژه اقتصاد کشورهای پرمصرف قیمت نفت در آینده می‌تواند پرنوسان باشد.
