پاشنه آشیل مقاوم‌ترین گیاه! گیاه سانسوریا یکی از مقاوم ترین گیاهان آپارتمانی بشمار میرود. اما دراین بین عواملی به شدت این گیاه را تهدید میکندد که در این مقاله به آن اشاره میکنیم که به دو دسته کلی آفات و بیماری های سانسوریا تقسیم میشوند.
در این مقاله می‌خواهیم به صورت تخصصی و مفصل شما را با بیماری‌ها و آفت‌های گیاه سانسوریا آشنا کنیم. که عبارتند از: زرد شدن برگ سانسوریا، لوله لوله شدن برگ ها، افتادن برگ گیاه سانسوریا، افتادن برگ گیاه سانسوریا، پوسیده شدن ریشۀ سانسوریا وآفات متداول آن.
گیاه آپارتمانی سانسوریا یک گیاه بسیار مقاوم و سازگار با هر اقلیمی است ولی گاهی اوقات شادابی و لطافت خود را از دست می‌دهد. اما در عین حال سانسوریا هم مثل بسیاری از گیاهان آپارتمانی دیگر بر اثر یک سری عوامل محیطی دچار آفات و بیماری‌هایی می‌شود که اگر به موقع تشخیص و درمان نشود، می‌تواند به قیمت از بین رفتن کل گیاه شما تمام شود.
انواع بیماری های سانسوریا و درمان آنها
1.زرد شدن برگ سانسوریا
اگر برگ گیاه سانسوریای شما زرد و حالت آب‌دار داشته باشد، می‌تواند به دلیل آبیاری زیاد و پوسیدگی ریشۀ آن باشد. به عنوان اولین اقدام برای اطمینان از این موضوع، درصد خشک بودن خاک گلدان را چک کنید.
اگر مدت زیادی از آخرین آبیاری گلدان گذشته و خاک همچنان رطوبت زیادی داشته باشد، نشانۀ آن است که زهکشی گلدان به هم خورده و خاک حالت باتلاقی به خود گرفته است. برای درمان این بیماری، ریشه‌هایی که سیاه و نرم شده‌اند را از ریشه‌های سالم جدا کنید و گیاهان را دوباره در یک گلدان با خاک زهکشی تازه بکارید.
البته توجه داشته باشید که زردی برگ سانسوریا می‌تواند به دلیل نور ناکافی و از بین رفتن مواد مغذی خاک هم باشد. اگر احساس می‌کنید که خاک خشک است و پوسیدگی در ریشۀ گیاه مشاهده نمی‌شود، آن را به یک مکان پر نور با نور غیر مستقیم انتقال دهید و از کود مناسب برای آن استفاده کنید.
2. لوله شدن برگ سانسوریا
یکی دیگر از بیماری‌های گیاه سانسوریا لوله شدن برگهای آن است که معمولاً بر اثر تابش نور ناکافی ایجاد می‌شود. علل دیگری که می‌توانند باعث لوله شدن برگ سانسوریا شوند عبارتند از دما و رطوبت ناکافی. لذا ابتدا دمای گیاه را چک کنید که بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد باشد، سپس به نور گیاه بپردازید که در بازۀ متوسط تا زیاد بر آن بتابد. حتماً به این نکته توجه داشته باشید که محل استقرار گلدان در نزدیکی وسایل گرمایشی و سرمایشی نباشد.
توجه داشته باشید که بیشتر لوله شدن برگ در زمان تغییر فصول ایجاد می‌شود. چرا که در زمان تغییر فصول میزان نور، آبیاری و رطوبت گیاه تغییر می‌کند.
پیشنهاد مطالعه: از ۰ تا ۱۰۰ پیچ خوردگی برگ سانسوریا؛ درمان و علت پیچ خوردن سانسوریا
3. افتادن برگ گیاه سانسوریا
افتادگی برگ سانسوریا که همراه با بی حال شدن و خمیدگی و یا شکستگی آن است می‌تواند بر اثر دلایل مختلفی اتفاق بیافتد که این دلایل عبارتند از:
1) کاشته شدن گیاه در عمق نامناسب: اگر گیاه در عمق و گودی مناسب کاشته نشود، پیازها نمی‌توانند برگهای بلندی را تولید و نگه دارند. لذا برگ‌ها دچار افتادگی میشوند. برای رفع این مشکل باید گیاه را در عمق کافی بکارید. ارتفاع مناسب برای کاشت به این ترتیب است که حدود دو سوم برگ کوچک گیاه در زیر خاک قرار بگیرد تا بتواند برگهای خود را ایستاده نگه دارد.
2) کود بیش از حد: گیاه سانسوریا به کود زیادی نیاز ندارد و اگر برنامۀ کوددهی آن تغییر کند و زمان و حجم کود مناسب نباشد، گیاه ضعیف می‌شود و نمی‌تواند برگهای خود را نگه دارد. برای رفع این مشکل ابتدا برنامۀ کوددهی به سانسوریا را محدود به فصل رشد آن نمایید و سپس فواصل بین دو کوددهی را زیاد کنید و هم‌زمان از ریختن دو کود مختلف در پای گیاه جلوگیری کنید.
3) دمای خشن: منظور ما از دمای خشن، گرما یا سرمای بیش از حد است که باعث می‌شود برگ‌ها استقامت خود را از دست بدهند و خمیده شوند. برای رفع این مشکل گیاه را به مکانی انتقال دهید که از دمای معتدل برخوردار باشد و تا مدتی دور برگ‌ها را با یک نوار ببندید تا استقامت لازم را به دست بیاورند و دوباره سرپا بایستند.
4) آبیاری بیش از حد: سانسوریا بیشتر دوست دارد از یک خاک مرطوب برخوردار باشد، نه باتلاقی و خیس. بنابراین تنها زمانی به آن آب بدهید که خاک آن کاملاً خشک شده باشد.
پیشنهاد مطالعه: ۸ علت و راه درمان افتادگی برگ سانسوریا
4. پوسیده شدن ریشۀ سانسوریا
یکی از رایج‌ترین مشکلاتی که سانسوریا بر اثر آبیاری زیاد به آن مبتلا می‌شود، پوسیده شدن از ناحیۀ ریشه است. معمولاً گیاهان آپارتمانی بر اثر آبیاری بیش از حد و باتلاقی شدن خاک از بین می‌روند.
آبیاری بیش از حد در مراحل اولیه، علائم ظاهری خود را نشان می‌دهد. ولی اگر مورد پیگیری قرار نگیرد، کل گیاه از بین میرود. به طور کلی هر یک از علائم زیر را که مشاهده کردید، در برنامه آبیاری گیاه خودتان تجدید نظر کنید:
- پوسیده شدن قسمت پایین برگ‌ها (بخش‌های نزدیک به خاک)
- نرم، آبکی و بدبو شدن برگ‌ها
- رطوبت دائمی در خاک
- ایجاد لکّه‌های آب‌دار، قهوه‌ای و قارچی شدن گیاه
- رنگ پریدگی، بی‌حالی و زرد شدن برگ‌ها
یکی دیگر از مشکلاتی که باعث پوسیده شدن ریشه گیاه می‌شود، کوددهی بیش از حد، گرما یا سرمای بیش از حد، و وجود آفات است؛ که به دلیل پوشیده بودن ریشه، خیلی دیر مشخص می‌شود. لذا در زمان مواجه شدن با نشانه‌های پوسیدگی ریشه گیاه، تمامی موارد بالا را مد نظر قرار دهید.
برای درمان ریشۀ پوسیده، گیاه را از خاک خارج کنید، ریشه‌های گندیدۀ سیاه و نرم شدۀ آن را جدا نمایید و تنها ریشه‌های سالم آن را نگه دارید. سپس گیاه را با آب و مایع ظرفشویی بشویید و دوباره در خاک خشک، تمیز و زهکشی شده بکارید. یکی از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه برای مواجه نشدن با پوسیدگی ریشه این است که به خاک اجازه دهید که در فواصل بین دو آبیاری به طور کامل خشک شود.
پیشنهاد مطالعه: درمان قارچ سانسوریا :: شناخت انواع قارچ گل شمشیری
5. شُل شدن برگ سانسوریا
شُل شدن برگ سانسوریا از قسمت‌های پایینی آن و به صورت نرم و زرد شدن برگ ظاهر می‌شود و کم کم خود را به قسمت‌های بالای برگ می‌رساند. آبیاری بیش از حد و کوددهی خارج از قاعده، دلایل اصلی این عارضه هستند. این عارضه در فاز اول به افتادن برگ و در بلند مدت به پژمردگی کل گیاه منجر می‌شود.
برای غلبه بر این مشکل ابتدا با حذف برگهای زرد یا سیاه، ساختار ظاهری گیاه را اصلاح کنید و سپس با کاهش دورۀ تناوب آبیاری، تا خشک شدن کامل خاک گیاه و اطمینان از باز بودن مسیر زهکشی خاک و تنظیم برنامۀ کوددهی گیاه، به درمان قطعی آن کمک کنید.
برای اصلاح رویۀ کوددهی گیاه در این مورد به خصوص پیشنهاد میکنیم که به جای انجام دوبارۀ کوددهی به تعویض خاک سطحی گلدان اکتفا کنید تا گیاه به استقامت لازم دست پیدا کند. مادام که گیاه، خود را با شرایط اصلاح شدۀ جدید سازگار نکرده است، با استفاده از یک نوار پارچه‌ای، دور برگ‌ها را ببندید تا برگ‌ها به استحکام کافی برسند.
6. سیاه شدن برگ سانسوریا
سرما یا گرمای بیش از حد می‌توانند دو عامل اصلی سیاهی و آبکی شدن برگهای سانسوریا باشند. سیاه شدن برگ‌ها باعث جدایی آنها از ریشه می‌شود و ظاهر گیاه را زشت می‌کنند.
در فصل سرد سال، گیاه را در کنار پنجره یا درب ورودی قرار ندهید؛ و در عین حال در مجاورت سیستم‌های گرمایشی نیز نگذارید؛ بلکه آن را به یک محل معتدل خانه انتقال دهید. زمانی هم که دمای پیرامون گیاه افزایش پیدا می‌کند، با باز گذاشتن یک پنجره به جریان هوا و تهویۀ محیط کمک کنید تا هوا خنک شود.
7. خشکی سر برگهای سانسوریا
خشک شدن نوک برگهای سانسوریا می‌تواند به دلایل زیر باشد:
1) آبیاری دیر هنگام و خشک شدن بیش از حد گیاه: آبیاری دیر هنگام باعث می‌شود که ریشۀ گیاه تشنگی بکشد و نتواند به برگ‌ها آبرسانی کند. لذا برگ‌ها پژمرده و خشک میشوند.
برای رفع این مشکل بهتر است از یک برنامۀ آبیاری منظم پیروی کنید و پیش از هر بار آبیاری خاک را با یک بند انگشت چک کنید و سپس به گونه‌ای به گیاه آب دهید که کاملاً سیراب شود.
2) گرما و خشکی محیط: دمای بالای محیط به ویژه در فصول گرم یا خشک سال باعث می‌شود که لبه‌ها و نوک برگهای سانسوریا خشک شوند. به محض مشاهدۀ این پدیده سعی کنید دمای محیط پیرامون گیاه را تعدیل کنید. مثلاً در فصول گرم سال هفته‌ای یک بار برگهای گیاه را آب پاشی کنید و یا یک ظرف آب در کنار آن قرار دهید. برای روزهای گرم سال، استفاده از تکنیک جزیره هم می‌تواند تأثیر بسیار بالایی در تأمین رطوبت گیاه داشته باشد.
3) نور بیش از حد: توجه داشته باشید که سانسوریا در مقابل کمبود نور مقاومت زیادی دارد. اما نور شدید و مستقیم می‌تواند به آن آسیب برساند. بنابراین در زمان مشاهدۀ سوختگی نوک برگهای سانسوریا، گذشته از دو اقدام فوق، شدت نور گیاه را نیز بررسی کنید تا مطمئن شوید که از شدت نور بیش از حد برخوردار نباشد.
8. پاجوش نزدن گیاه سانسوریا
سانسوریا برای پاجوش زدن باید به سن بلوغ رسیده باشد. لذا از سانسوریای بالغ نشده نباید انتظار پاجوش داشته باشید. اما اگر مدت زیادی از عمر آن گذشته و به بلوغ رسیده و پاجوش نمی‌زند، در جریان باشید که بزرگ بودن بیش از حد گلدان، کمبود مواد مغذی و کمبود نور کافی هر یک به تنهایی می‌توانند از پاجوش زدن گیاه جلوگیری کنند.
9. باریک شدن بیش از حد برگ سانسوریا
وقتی شرایط محیطی برای گیاه سانسوریا مساعد نباشد، گیاه با جمع کردن و نازک کردن برگ‌هایش، در مقابل این شرایط نامطلوب از خود واکنش نشان می‌دهد. دمای خارج از بازه، نور ناکافی، کمبود مواد مقوی و رطوبت ناکافی، هر یک از عواملی هستند که به تنهایی باعث میشوند گیاه برگهای نازک تولید کند. اما برای درمان این موضوع، توصیه میکنیم نور گیاه را افزایش دهید تا زمانی که از برگهای پهن‌تری برخوردار باشد و اگر پهنای برگ گیاه بیش از حد شد، گیاه را به مکانی با تابش نور کم‌تر و دمای معتدل انتقال دهید.
10. بروز بیماری قارچی سانسوریا
پوسیده شدن و شُل شدن ریشه‌ها و برگ‌ها نشان دهندۀ وجود یک بیماری قارچی است که دلیل آن هم می‌تواند آبیاری بیش از حد گیاه باشد. این قارچ لکه‌های سیاه و قهوه‌ای رنگی بر روی برگ‌ها ایجاد می‌کند و باعث خمیدگی آنها می‌شود. برای درمان مؤثر این عارضه باید تمامی برگ‌ها و ریشه‌های آسیب دیده بر اثر قارچ را از بدنۀ اصلی گیاه جدا و آنها را دوباره در خاک بکارید. خاک سبک، مقوی و زهکشی شده، بهترین نوع خاک برای سانسوریا است.
برای پیشگیری از ابتلای گیاه به بیماری‌های قارچی سانسوریا، در زمان آبیاری، برگهای گیاه را خیس نکنید.
11. لکّه‌های برگی سانسوریا
زخم‌های قرمز و قهوه‌ای آب‌دار بر روی برگ‌ها و لکه‌های زرد در لبۀ برگ‌ها یک نوع عارضۀ گیاه سانسوریا هستند که بر اثر خیس بودن پیوستۀ برگ‌ها و تهویۀ نامناسب محیطی ایجاد می‌شود. لذا برگهای آلوده را جدا و از قارچ‌کش استفاده کنید.
پیشنهاد مطالعه: ۷ علت لکه های قهوه ای روی برگ سانسوریا :: راه حل درمان آسان
آفات متداول گیاه سانسوریا
1. آفت تریپس
یکی از آفت‌های معروف گیاهان آپارتمانی، به ویژه سانسوریا است که موجب جمع شدن برگ‌ها می‌شود. آفت تریپس از برگ گیاه تغذیه می‌کند و باعث بد شکل شدن و پیچیدن آنها و ایجاد نقاط خاکستری بر روی آنها می‌شود. روش درمان تریپس سم پاشی گیاه است.
2. شپشک آردی
پودر سفید رنگی است که بر روی برگ های گیاه ظاهر می‌شود و از شیرۀ آن تغذیه می‌کند و باعث ضعیف شدن گیاه می‌شود. اگر شپشک آردی پیشرفت کند، باعث افتادگی و خم شدگی برگ‌ها می‌شود. اگر موجودات شپشک ریز زیادی بر روی گیاه باشند و نتوان آنها را با پارچۀ آغشته به آب و کمی مایع ظرفشویی برداشت، باید از سم‌پاشی استفاده کرد.
3. جویده شدن برگ سانسوریا
اگر حاشیۀ برگهای سانسوریا دچار خوردگی و جویدگی شود، یکی دیگر از نشانه‌های وجود آفت است که می‌توان هر دو هفته یک بار با آب‌پاش اُرگانیک آن را برطرف کرد.
4. پشه‌های خاکی ریز در خاک سانسوریا
وجود حشرات ریز اطراف گیاه یا خاک آن، حاصل آبیاری بیش از حد و محیط بسیار مرطوب است که با کم کردن آبیاری و انتقال گیاه به محیطی با تهویۀ مناسب اصلاح می‌شود.
سخن پایانی
در این مطلب آموختیم که حتی یک گیاه بسیار مقاوم مثل سانسوریا، توسط عواملی مثل آفات و بیماری های مختلف مورد تحاجم قرار میگیرد. همین‌طور سعی کردیم که تمامی این آفات و بیماری ها را جزء به جزء برای شما عزیزان توضیح دهیم که در آماده‌ترین حالت با آنها مقابله کنید
پرورش گیاه آپارتمانی سانسوریا تابع یک سری قواعد و اصولی است که باید رعایت شود تا گیاه دچار آفات و بیماری‌های گوناگون نشود. لذا در مراقبت از گیاه سانسوریا توجه داشته باشید که اگر قدری دیر نسبت به رفع آفات و بیماری‌های گیاه سانسوریا اقدام شود، چه بسا به قیمت از بین رفتن گل گیاه تمام شود.
اگر این مقاله به شما کمک کرد که بتوانید در مقابله با آفات و بیماری‌های سانسوریا پیروز باشید، میتوانید با به اشتراک گذاشتن این مطلب دوستان و آشنایان خود را نیز مطلع کنید.
