به رسمیت شناختن اسرائیل توسط محمدرضا پهلوی و آغاز عملیات قدس ۴

۱ مرداد ۱۳۳۹ میلادی: به رسمیت شناختن اسرائیل توسط محمدرضا پهلوی

با اعلام موجودیت رژیم غاصب صهیونیستی در اردیبهشت ۱۳۲۷، اعتراضات گسترده‌ای در سراسر ایران بر پا شد، در سطوح رسمی نیز نمایندگان مجلس شورای ملی علیه اسرائیل موضع‌گیری می‌کردند و خواهان اقداماتی علیه دولت تازه تأسیس اسرائیل می‌شدند. نخستین موضع‌گیری علنی در سطوح رسمی را با اسرائیل،  محمدرضا آشتیانی‌زاده نماینده ورامین در مجلس شورای ملی کرد که تأسیس اسرائیل را ضربه‌ای خواند که «آمریکا و شوروی بر قلب عالم اسلام زده‌اند».

در مقابل نظر مردم اما، محمدرضا شاه پهلوی از همان ابتدای اعلام موجودیت رژیم صهیونیستی، در پی برقراری رابطه‌ی دوستانه برآمد. نخستین روابط مستقیم میان پهلوی و رژیم کودک‌کش صهیونیستی، در ماجرای جنگ اعراب در سال ۱۹۴۸ میلادی به علت حضور اتباع ایرانی در فلسطین پیش آمد. در این دوران، ایران و ترکیه، تنها کشور‌های حامی صهیونیسم در جهان اسلام بودند. این روابط، در سال‌های نخست‌وزیری داوید بن گوریون  افزایش یافت. پس از کودتای ۲۸ مرداد، که محمدرضا پهلوی به حمایت آمریکا دوباره به قدرت رسید، روابط افزایش چشم‌گیری پیدا کرد.



در اوائل زمستان ۱۳۲۸، دولت ایران با وجود مخالفت عمومی، یک نماینده کنسولی برای رسیدگی به وضعیت شهروندان ایرانی به اسرائیل فرستاد و سه ماه بعد، دولت ساعد یک سال و نیم پس از اعلام موجودیت اسرائیل، آن را به صورت دو فاکتو به رسمیت شناخت. با این وجود اما، حکومت پهلوی از اعلام رسمی این خبر تا یک دهه بعد نیز پرهیز نمود. سرانجام در یک مصاحبه‌ی تلویزیونی در یکم مرداد ۱۳۳۹، محمدرضا  در گفت و گویی با عبدالرحمن فرامرزی سردبیر روزنامه کیهان  به صراحت گفت که ایران اسرائیل را ده سال پیش به رسمیت شناخته و این، موضوع تازه‌ای نیست. انتشار این مطلب با عکس العمل شدید دولت‌های عربی رو به رو شد و جمال عبدالناصر ضمن حمله شدید به شاه، روابط مصر با ایران را قطع کرد و جنگ رادیویی دو کشور آغاز شد که سال‌ها طول کشید.

 

 

روابط رسمیِ ایران و اسرائیل تا بهمن ماه ۱۳۵۷ ادامه داشت، تا آن که با پیروزی پرشکوه انقلاب اسلامی، در یکی از اولین پیام‌های صادره از شورای انقلاب اسلامی در ۳۰ بهمن ۱۳۵۷، حکم اخراج اتباع صهیونیست از ایران و قطع کامل روابط دیپلماتیک ایران و اسرائیل به صورت رسمی اعلام شد.





۱ مرداد ۱۳۶۴: عملیات قدس ۴، آزادی دریاچه «ام النعاج»

طوفان شدید دریاچه کم عمق «ام النعاج» عراق در شمال شرقی‌شهر «بصره» همچنین اسارت نیرو‌های اطلاعاتی دشمن به دست رزمندگان مجاهدین عراقی از تیپ ۹ بدر در این منطقه، انگیزه‌های طرح و اجرای عملیات «قدس ۴» شد.

طوفان، عوارض خشک و کوچک بر سطح دریاچه را کنار زد و دریاچه به «اروند رود» متصل شد. این دریاچه از چند طرف به چندین آبراه و روستا ختم می‌شود و مساحتی در حدود یکصد کیلومتر مربع را داراست و آب آن از رودخانه‌های واقع در خاک ایران تامین می‌شود.

 

عملیات قدس ۴ با چهار هدف انهدام نیروی پدافندی دشمن، آزاد‌سازی ۱۵۰ کیلومتر مربع از دریاچه و تسلط بر بخشی دیگر از هور الهویزه، گرفتن جای پا برای گسترش عملیات و در اختیار گرفتن جناح از دشمن و نزدیکی به بخشی از خشکی‌های شرق دجله در منطقه‌ای به گستردگی ۱۶۰ کیلومتر مربع به اجرا گذاشته شد.

این عملیات را نیروی زمینی سپاه پاسداران و مجاهدان و پناهندگان عراقی که در قالب تیپ ۹ بدر گرد هم آمده بودند، صورت دادند. حمله ساعت ۲۴ روز ۱ مرداد ماه ۱۳۶۴ با رمز «یا محمد رسول‌الله (ص) ـ الله‌اکبر» در حالی آغاز شد که هواپیما‌های «پی. سی.۷» عراق روزی یکی ـ دو بار سطح منطقه و دریاچه ام‌النعاج را بمباران ایذایی می‌کردند، ولی دشمن در زمان عملیات کاملا غافلگیر گردید، به گونه‌ای که بی‌سیم‌چی فرمانده عراق تسلیم نیرو‌های ایران شد.

 

دشمن نیز پس از سقوط بخشی از مواضع خود، اقدام به اجرای آتش توپخانه نمود و تردد نیرو‌های ایرانی را در منطقه با مشکل روبه‌رو ساخت، اما یک عامل ویژه سبب قطع این گلوله باران شد؛ به این صورت که شماری از اسرای دشمن به تقاضای همکاری پاسخ مثبت داده و به پای بی‌سیم آمدند و از ُپست شنود با فرماندهی دشمن در عقبه تماس گرفتند و تقاضای نیرو کردند، اما با تقاضای آنان به علت عدم تسلط عراق بر منطقه عملیات مخالفت شد، ولی در برابر تقاضای قطع آتش به این بهانه که بر سر نیرو‌های دشمن ریخته می‌شود، موافقت شده و لحظاتی بعد آتش دشمن قطع گردید و به دنبال آن تردد نیرو‌های خودی از سر گرفته شد. این عامل در موفقیت عملیات ایران کمک شایانی را در پی داشت.

طی چهار روز عملیات، ۱ فروند بالگرد، ۱۰ فروند قایق، چندین قبضه خمپاره‌انداز و چندین پایگاه شناور منهدم و گردان ۲ از تیپ ۱۱۷ دشمن متلاشی گردید. شمار تلفات دشمن در این عملیات ۳۳۶ تن کشته و زخمی و اسیر گزارش شده است.

علاوه بر آن ۵ فروند قایق، شماری دستگاه‌های مخابراتی و تعدادی سلاح سبک و مقداری مهمات به غنیمت رزمندگان اسلام در آمد. بزرگترین دستاورد عملیات قدس ۴، آزاد‌سازی ۱۶۰ کیلومتر مربع از منطقه هورالهویزه عراق، دریاچه ام‌النعاج (بزرگترین دریاچه منطقه هور) و ۲۰ پاسگاه آبی دشمن بود.