نهم مرداد در تاریخ؛
نهم مرداد ماه شمسی، مصادف با 30 جولای میلادی: آنچه در ایران اتفاق افتاد.
۹مرداد ۱۲۸۸ شمسی: اعدام شیخ فضل الله نوری
صد و یازده سال پیش در چنین روزی، شیخ فضل الله نوری، مجتهد شیعه و از مبارزین اصلی انقلاب مشروطیت، به حکم دادگاهی متشکل از ۱۲ قاضی و ریاست شیخ ابراهیم زنجانی، به علت آنچه همکاری با استبداد محمدعلی شاه و مخالفت با مشروطه اعلام شد، به دار آویخته شد.
فضل االه نوری کجوری، در سال ۱۲۲۲ در کجور استان مازندران متولد شد. در جوانی برای تحصیلات دینی ابتدا به تهران و سپس به حوزه‌ی نجف مهاجرت کرد و در مجلس درس میرزای شیرازی، مرجع تقلید بزرگ تاریخ تشیع شرکت نمود. پس از پایان تحصیل در نجف، به ایران بازگشت و فعالیت خویش را به عنوان مجتهد، در مسائل دینی و نیز سیاسی آغاز نمود.
اولین حضور سیاسی شیخ فضل الله نوری
اولین حضور پررنگ سیاسی وی، در واقعه‌ی قرارداد توتون و تنباکو بود. شیخ فضل‌الله در نهضت تنباکو که نخستین قیام فراگیر به رهبری روحانیت بود، نقش فعالی داشت. او نخستین عالمی بود که به حمایت از میرزاحسن آشتیانی برخاست. وی به عنوان نماینده میرزای شیرازی در تهران مورد توجه مردم و روحانیان بود. به‌طوری‌که پس از لغو قرارداد تا وقتی که میرزای شیرازی به وسیله شیخ فضل‌الله از لغو قرارداد اطمینان حاصل نکرد، حکم حرمت استعمال توتون و تنباکو را لغو نکرد.
نقش شیخ فضل الله در انقلاب مشروطه / مشروطه مشروعه
با شروع مبارزات ملی برای انقلاب مشروطه در دهه‌ی ۱۲۸۰، شیخ فضل الله همراه با سایر روحانیون و مبارزین، نقش پررنگی در پیروزی انقلاب مشروطه داشت. موضع ویژه‌ی وی در این دوران، دفاع از الگویی از حاکمیت بود که به نام «مشروطه‌ی مشروعه» مشهور گشت.
شیخ فضل‌الله ایده‌های متفاوتی نسبت به مشروطه داشت و به گفته خود آن را «مشروعه» می‌خواست. نقل قول مشهوری از وی چنین است: «مشروطه خوب لفظی است، شاه دستخط مشروطیت را دادند، شاه مرحوم دستخط داده‌اند، مشروطه باید باشد، ولی مشروطه مشروعه و مجلس محدود، نه هرج و مرج.» اینچنین بود که نوشتن هرگونه قانون و واداشتن شهروندان به پیروی از قانونی که در شرع آورده نشده است را نادرست می‌دانست و در رساله «حرمت مشروطه» با برقراری مجلس انتخابی و نیز مسأله تقسیم قوا مخالفت کرده بود. از آن جمله بود که شیخ فضل‌الله در مقابل یکی از مواد قانون مشروطه آنجا که آمده بود «اهالی مملکت ایران در مقابل قانون دولتی متساوی‌الحقوق خواهند بود» به طور مشخص به مخالفت پرداخت و گفت: «محال است با اسلام حکم مساوات».
در همین دوران شیخ فضل‌الله در نامه‌ای به یکی از علمای شهرستان‌ها می‌نویسد: «.. آیا چه افتاده است که امروز باید دستور عدل ما از پاریس برسد و نسخه شورای ما از انگلیس بیاید؟...»
بدین ترتیب به مرور زمان، میان وی و مشروطه‌خواهان غربزده‌ای همچون سید حسن تقی زاده، محمد ولی خان سپهدار اعظم و حاج علی قلی خان سردار اسعد اختلاف پدید آمد. در حالی که شیخ فضل الله بر تطبیق مشروطه با شرع اصرار می‌ورزید، در جبهه‌ی مقابل افرادی چون تقی زاده با اظهار نظراتی همچون «از فرق سر تا ناخن پا باید غربی شویم»، در پی تجدد غربزده بودند.
با پیروزی مبارزین در فتح تهران و تبعید محمدعلی شاه، مشروطه‌خواهان در پی تسویه حساب با شیخ فضل الله برآمدند. مخالفان وی، با فتح تهران، نزد مجاهدان و یپرم‌خان ارمنی (از رهبران نظامی مشروطه‌خواهان) رفته و اعلام نمودند که چنانچه شیخ نوری زنده بماند، امکان دارد در سراسر کشور مردم را وادار به مخالفت با فاتحان تهران کند و حرکتی مذهبی توسط مردم علیه آنها به وجود آورد و اگر فرصت از دست برود بیم وقوع همه گونه حوادث مخاطره‌آمیز خواهد رفت.
دستگیری دادگاه فرمایشی و اعدام شیخ فضل الله نوری
در حالی که سفارت روسیه به شیخ فضل الله قول تامین جانی داده بود، وی تصمیم گرفت تا به جای پناهندگی به سفارت بیگانه، در خانه‌اش در محله‌ی سنگلج تهران بماند. او در مرداد ۱۲۸۸ دستگیر و تسلیم دادگاه شد. در روز ۸ مرداد، دادگاه فرمایشیِ وی به ریاست شیخ ابراهیم زنجانی برگزار، و شیخ فضل الله نوری به علت آنچه «مخالفت با مشروطه، همکاری با محمدعلی شاه و خیانت علیه کشور» خوانده شد به اعدام محکوم گردید. بدین ترتیب در روز ۹ مرداد ۱۲۸۸ هجری خورشیدی، شهید شیخ فضل الله نوری کجوری، که خود از ارکان انقلاب مشروطه و یکی از ستون‌های آگاهی بخشی به ملت ایران در اواخر قرن سیزده هجری بود، در میدان توپخانه‌ی تهران، درست در جایی که امروز ایستگاه متروی امام خمینی (ره) قرار دارد، حدود یک ساعت‌ونیم مانده به غروب به دار آویخته شد.
مرحوم جلال آل‌احمد در کتاب خدمت و خیانت روشن‌فکران، درباره‌ی این حادثه چنین می‌نویسد: «از آن روز بود که نقش غرب‌زدگی را همچون داغی بر پیشانی ما زدند و من نعش آن بزرگوار را بر سردار همچون پرچمی می‌دانم که به علامت استیلای غرب‌زدگی پس از ۲۰۰ سال کشمکش بر بام سرای این مملکت افراشته شد.»
۹ مرداد ۱۳۵۹: اعلام طرح رسمی پرچم جمهوری اسلامی ایران
۴۰ سال پیش چنین روزی، دولت وقت جمهوری اسلامی ایران، به صورت رسمی از طرح جدید پرچم مقدس کشورمان رونمایی کرد.
تا پیش از انقلاب مشروطه، پرچم‌های متنوعی توسط حکومت مرکزی به کار می‌رفت که با وجود تفاوت‌های جزئی، در استفاده از سه رنگ سبز، سفید و قرمز مشترک بودند. نخستین کوشش‌ها برای استانداردسازی پرچم ایران، پس از انقلاب مشروطه پدید آمد. در ۱۶ شهریور ۱۲۸۹، مقرره‌ای از سوی دولت وقت صادر گردید که در آن بر سه رنگ ذکر شده و نیز استفاده از علامت شیر و خورشید اشاره شده بود. این پرچم با اندکی تغییر، تا پایان دوران پهلوی به عنوان پرچم رسمی ایران شناخته می‌شد.
با پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی در بهمن ۵۷، کوشش‌ها برای طرح جدید پرچم ایران آغاز شد. اگرچه در روز‌های ابتدایی پیروزی انقلاب، دولت موقت همچنان از پرچم شیر و خورشید نشان استفاده می‌کرد. اندکی بعد اما، در ۱۰ اسفند ۱۳۵۷، حضرت امام خمینی (ره)، خواستار برچیده شدن پرچم قدیم شد. بدین ترتیب، در اسفند ۱۳۵۷، دولت موقت مسابقه‌ای عمومی برای طراحی پرچم جمهوری اسلامی ایران ترتیب داد که طرحی از صادق تبریزی که خورشیدی با ۲۲ ستاره و ۸ مشت گره‌کرده بود، در تاریخ ۱۰ بهمن ۱۳۵۸ از سوی شورای انقلاب پذیرفته شد و با افزوده شدن لفظ مبارک الله اکبر در وسط آن بر روی پرچم ایران نقش بست.
با این وجود اما، پس از چند ماه استفاده از طرح صادق تبریزی، در ۱۵ تیرماه ۱۳۵۹، طرح دیگری اثر حمید ندیمی، که نشانی از شعار لا اله الا الله به شکل گل لاله بود و در مرز بین رنگ‌ها نیز الله اکبر به صورت خط بنایی نوشته شده بود، به تصویب شرای انقلاب رسید و در ۹ مرداد ۱۳۵۹، توسط دولت وقت به عنوان پرچم رسمی کشور عزیزمان انتخاب شد.
