بیستم مرداد در تاریخ / تجزیه‌ی عثمانی و افتتاح موزه‌ی لوور

۱۰ آگوست ۱۷۹۳ میلادی: افتتاح موزه‌ی لوور فرانسه

موزه‌ی لوور بزرگ‌ترین موزه‌ی تاریخی و هنری جهان است که در مرکز شهر پاریس قرار گرفته است. در این موزه بالغ بر ۳۸۰۰۰ اثر هنری مربوط به پیش از تاریخ تا سده ۲۱ میلادی در فضایی بالغ بر ۷۲۷۳۵ متر مربع جمع‌آوری و در معرض دید قرار گرفته. آثار تاریخی و هنری مهمی همچون نقاشی مونالیزا، لوح حمورابی و نقش‌های برجسته‌ی تخت جمشید در این موزه قرار دارند. ساختمان این موزه تا قبل از انقلاب کبیر فرانسه یکی از کاخ‌های خاندان سلطنتی بود که آثار با ارزش هنری در آن به عنوان موزه‌ی سلطنتی نگهداری می‌شد. در سال ۱۷۸۹ موزه و آثار موجود به مردم فرانسه اهدا شد و در سال ۱۷۹۳ تبدیل به موزه ملی فرانسه شد.

آثار بسیاری مهمی از تاریخ ایران باستان در این موزه وجود دارد که از بین آن‌ها می‌توان به نقش شیر کاخ آپادانای شوش، سنگ‌نگاره یادبود اونتاش ناپیریشا، سرستون گاو دوسر کاخ آپادانا و نیز مفرغ‌های لرستان را نام برد.

 

 

۱۰ آگوست ۱۸۳۱ میلادی: شورش سیاهپوستان به رهبری نات ترنر

 دهم آگوست سال ۱۸۳۱ یک برده‌ی سیاهپوست به نام نات ترنر در ایالت ویرجینیای آمریکا بر ضد بردگی بپاخاست و در اندک مدتی ده‌ها برده سیاهپوست به وی پیوستند و این گروه ظرف ۱۱ روز (تا ۲۱ اوت) ۵۶ سپید پوست و عمدتا ارباب مزرعه و برده داران را کشتند. ترنر می‌گفت که رسالت دارد سیاهپوستان را از زنجیر بردگی رها سازد و برای رسیدن به این هدف هراقدامی مشروع است. سفیدپوستان به سرعت نیرویی ۲۰۰۰ نفری فراهم کرده و به مقابله با ترنر و افرادش پرداختند. ترنر و ۱۶ نفر دیگر از شورشیان در همان سال دستگیر شده و پس از محاکمه به دار آویخته شدند. با این وجود، شورش وی به عنوان اولین مقاومت پایدارِ سیاهپوستان علیه برده‌داران سفیدپوست در تاریخ ثبت شده است.



۱۰ آگوست ۱۹۲۰ میلادی: تجزیه‌ی امپراتوری عثمانی

۱۰۰ سال پیش در چنین روزی، معاهده‌ی سور (Traité de Sèvres) میان امپراتوری عثمانی و نیرو‌های متفقین (انگلستان، فرانسه و روسیه) امضا شد. عثمانی که در جنگ جهانی اول در کنار امپراتوری آلمان و امپراتوری اتریش – مجارستان به عنوان ضلع سوم اتحاد مثلث وارد جنگ شده بود، با شکست متحدین در ۱۹۱۸ در آستانه‌ی فروپاشی قرار گرفته بود. دو سال پس از پایان جنگ، در آگوست ۱۹۲۰، متحدین قراردادی را به دولت شکست‌خورده‌ی عثمانی تحمیل کردند که به موجب آن کلیه سرزمین‌های عرب عثمانی از قلمرو آن جدا شدند، جزایر عثمانی در دریای اژه و مدیترانه به ایتالیا و یونان رسید و یک جمهوری مستقل ارمنی در ناحیه آناتولی شرقی ایجاد شد که امروزه کشور ارمنستان است. از این قرارداد به عنوان سند رسمیِ فروپاشی امپراتوری عظیم عثمانی پس از ششصد سال حکومت بر بخش اعظم خاورمیانه و اروپای شرقی یاد می‌شود.

 

۲۰ مرداد ۱۳۱۳ خورشیدی: تاسیس آژانس خبری پارس

یکی از اولین اقدامات رضاشاه پس از بازگشت از سفر ترکیه در تیرماه ۱۳۱۳، دستور تاسیس اولین خبرگزاری رسمی در ایران بود. بدین ترتیب در ۲۰ مرداد ۱۳۱۳ خورشیدی، وزارت خارجه ایران، خبرگزاری پارس را در جایگاه یک مرکز خبری ملی و رسمی تأسیس کرد. برای مدت شش سال، این سازمان به انتشار اخبار ملی و بین‌المللی می‌پرداخت و روزی دو بار بولتن خبری را به زبان‌های فارسی و فرانسه منتشر می‌کرد که در میان ادارات دولتی و خبرگزاری‌های بین المللی در تهران و مطبوعات محلی توزیع می‌شد. در اردیبهشت ۱۳۱۹، اداره کل تبلیغات تأسیس شد و سازمان خبری پارس به صورت بخشی وابسته به این تشکیلات درآمد. به تدریج، خبرگزاری‌های کشور‌های خارجی، اخبار و گزارش‌های خود را برای سازمان خبری پارس ارسال کردند و پارس، بازار خبری خود را در سطح جهان گسترش داد.

این سازمان در سال‌های بعد تحت نظر بخش‌های مختلفی از قبیل وزارت فرهنگ و پست و تلگراف و تلفن، نخست وزیری و وزارت اطلاعات و جهانگردی ادامه کار داد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در آذر ۱۳۶۰، بر اساس لایحه مصوبه مجلس، نام خبرگزاری پارس به خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران با نام مخفّف ایرنا مبدل شد.