یکم شهریور در تاریخ / زادروز ابن سینا و روز پزشک

۱ شهریور ۳۵۹ خورشیدی: زادروز ابوعلی سینا و روز پزشک

ابوعلی حسین بن عبدالله بن حسن بن علی بن سینا، مشهور به ابوعلیِ سینا،  ابن سینا،  پورسینا و شیخ الرئیس، پزشک، منجم، فیلسوف، شاعر، شیمی‌دان و ریاضی‌دان برجسته‌ی ایرانی و از مشهورترین و تأثیرگذارترین فیلسوفان و دانشمندان تاریخ بشر، در چنین روزی در روستای افشنه در نزدیکی بخارا چشم به جهان گشود. وی در کودکی نبوغ شایانی از خود بروز داد و با فراگیری علم طب، به پزشکی حاذق بدل شد، به گونه‌ای که در شانزده سالگى جمعى از پزشکان فاضل زیر دست او کار مى کردند. ابوعلى با مداواى بیمارى نوح بن منصور سامانى، به ارج و قربی بی‌مانند در دستگاه سامانی رسید.

وی ۴۵۰ کتاب در زمینه‌های گوناگون نوشته‌است که شمار زیادی از آن‌ها در مورد پزشکی و فلسفه است. جرج سارتن در کتاب تاریخ علم، وی را یکی از بزرگترین اندیشمندان و دانشمندان پزشکی و همچنین از مشهورترین دانشمند دیار ایران می‌داند که یکی از معروف‌ترین‌ها در همه‌ی زمان‌ها و مکان‌ها و نژاد‌ها است. او علاوه بر پزشکی، در سایر علوم، به خصوص فلسفه و منطق نیز آثار جاودانه‌ای بر جای گذاشته است. در حوزه دانش منطق ابن سینا با ابداع دو نظریه «قیاس اقترانی شرطی» و «موجهات زمانی» از منطق ارسطویی پا فراتر نهاد در طرح نوینی از منطق موسوم به منطق سینوی را در تمدن اسلامی پی نهاد که پس از وی تا زمان خواجه نصیرالدین طوسی تکمیل گردید. در حوزه نیز فلسفه وی کوشید تا فلسفه مشائی را با دین سازگار سازد.

این دانشمند بزرگ و حکیم فرزانه، در دوم تیرماه سال ۴۱۶ هجری خورشیدی در همدان درگذشت و در این شهر به خاک سپرده شد. در ایران، روز اول شهریور ماه هرسال، به احترام شیخ الرئیس روز پزشک نامیده می‌شود.

 

۲۲ آگوست ۱۸۶۴ میلادی: تنظیم کنوانسیون ژنو

در چنین روزی در یک کنفرانس بین المللی که با حضور نمایندگان ۱۶ کشور آسیایى، افریقایى، امریکایى و اروپایى در شهر ژنو
کشور سوئیس تشکیل یافت، موافقت‌نامه‌ای برای بهبود وضع مجروحان نظامی میادین جنگی و رسیدگی به آسیب‌دیدگان حوادث نظامی در ۱۰ ماده تدوین شد. این پیمان «بنیان حقوق بین‌الملل را برای حمایت از قربانیان درگیری‌های مسلح» تعریف می‌کند و زمینه‌ساز ایجاد سازمان صلیب سرخ جهانی گردید. این کنفرانس که بعد‌ها به کنوانسیون اول ژنو مشهور شد، سه بار دیگر در سال‌های ۱۹۰۶، ۱۹۲۹، و نهایتاً ۱۹۴۹ نیز برگزار و مفاد آن مورد اصلاح و تجدیدنظر قرار گرفت. بدین ترتیب کنوانسیون‌های ۴ گانه‌ی ژنو که تعریف‌کننده‌ی اصول اساسی حقوق جهانی حمایت از آسیب‌دیدگان نظامی است به وجود آمد. امروزه تقریبا همه‌ی کشور‌های جهان (از جمله جمهوری اسلامی ایران) عضو این کنوانسیون هستند.



۱ شهریور ۱۳۷۷ خورشیدی: ترور اسدالله لاجوردی

سید اسدالله لاجوردی، دادستان انقلاب تهران در اوایل انقلاب و اعضای شورای مرکزی جمعیت مؤتلفه اسلامی بود. او در مبارزات قبل از پیروزی انقلاب، و در واقعه‌ی ترور حسنعلی منصور نقش داشت و پس از پیروزی انقلاب نیز از مسئولان انتظامات کمیته استقبال از امام راحل (ره) بود. از ۲۰ شهریور ۱۳۵۹، لاجوردی به دادستانی انقلاب تهران رسید و به چهره اصلی برخورد با گروه‌های مخالف تبدیل شد. او در دی ماه ۱۳۶۳، به علت برخورد‌های خودسرانه با زندانیان چپ از کلیه‌ی مناصب برکنار شد. در چنین روزی، یکم شهریور ۱۳۷۷ خورشیدی، اسدالله لاجوردی در در محل کسب خود در بازار تهران، توسط دو نفر از اعضای سازمان مجاهدین خلق به نام‌های علی‌اکبر اکبری ده‌بالایی و علی‌اصغر غضنفرنژاد جلودار ترور شد.