یا مؤلف القلوب (شمال-هیئت)

امسال با شیوع ویروس کوید 19 محرم متفاوتی را تجربه می­کنیم. هم محاسنی دارد هم مشکلاتی. از محاسنش این که روضه­ های خانوادگی چهارپنج نفره در خانه ­ها برگزار می­شود. خیلی­ ها در خانه­ ی خودشان می­نشینند و روضه­ خوانی می­کنند؛ خیلی­ ها که بلد نیستند، فایل یک جلسه­ ی روضه را خانوادگی می­شنوند و عزاداری می­کنند. این که در خانه­ هایمان روضه خوانده شود، خیلی مبارک است. قبل ترها رسم بود حداقل ماهی یک بار در خانه ­ها روضه خوانده شود. از روضه خوان­­های قدیمی شنیدم که حتی وقتی به جهت مسافرت یا موارد دیگر کسی در خانه نبود کلید خانه را می­ سپردند به خود روضه خوان و او می­رفت در ایوان خانه تنها می­نشست روضه­ ی سید الشهداء را می­ خواند.

اتفاق خوب دیگر -که آن هم سنت بوده- نصب علامت و سیاهی و پرچم در ورودی خانه­ هاست که تا حدی در این ایام نسبت به سال­های گذشته افزایش پیدا کرده است. مشکلات پیش آمده هم روشن است؛ عدم برگزاری مجالس پرشور با جمعیت زیاد، عدم توانایی اطعام و پخش نذری و... که همه از آن مطلعیم.

اما آن چه مرا وادار به نوشتن این چند سطر کرد یکی از اتفاقات این روزهای فضای مجازی کشور است. عده­ ای با استفاده از فرصت تعطیلات پیش آمده عزم سفر کرده­ اند و به جاده زده ­اند. عده­ ای هم با توجه به قرار گرفتن در آستانه تاسوعا و عاشورای حسینی با حداکثر توان درگیر اقامه­ ی عزای سید الشهداء هستند. در رسانه­ ها تصاویری از جاده­ های شمال و ازدحام آن منتشر شده و عده­ ای به مسافرین خرده گرفته و گفته­ اند در حالی که ما از عزاداری کامل و پخش نذری و... محروم شده ­ایم این مسافرت­ها چه معنایی دارد. مثلا در جایی دیدم مقایسه­ ای بین عکسی از یک هیئت که با رعایت دستور العمل­ها برگزار شده بود و عکس ترافیک جاده­ ی شمال نوشته بود:«ای تاریخ دستت بشکند اگر ننویسی چه کسانی رعایت کردند و چه کسانی برای خوشگذرانی فلان کردند» از طرفی عده­ ای نیز تصاویری از مراسماتی که دستورالعمل­ها به صورت کامل رعایت نشده را منتشر کرده و به هیئات و عزاداری ها تاخته ­اند و این مقایسه را مطرح کرده­اند که اگر چنین مجالسی را می­توان برقرار کرد پس مسافرت و مثل آن هم ایرادی ندارد.

فارغ از این که در این مناقشه چه کسی محق است، باید بدانیم که این مناقشه -که مشتی از خروار است- فقط و فقط شکاف بین افراد مشهور به مذهبی و افرادی که به ظاهر تقیّد کمتری به احکام دارند را عمیق­تر خواهد کرد و نه تنها کمکی به روی آوری هرچه بیشتر مردم به اسلام و احکام آن نخواهد کرد بلکه باعث دورتر شدن عده­ ای نیز خواهد شد. نباید فراموش کنیم که ما یک امت و ملتیم، نباید به این فاصله­ هایی که به اشتباه پدید آمده دامن بزنیم و امت خود را چندپاره کنیم. این که عده ­ای از این امت می­خواهند عزاداری داشته باشند و عده­ ای احساس نیاز به مسافرت داشته و عزم سفر کرده­ اند را می­توان با هم پذیرفت. می­توانیم به تصمیم یکدیگر احترام بگذاریم. میتوانیم یکدیگر را نقد کنیم و مثلا از عدم رعایت دستورالعمل­ها در بعضی هیئت­ها گله کنیم یا از کثرت مسافرت­های غیر ضروری انتقاد کنیم ولی دو قطبی هم ایجاد نکنیم و خودمان را در گروه مقابل و معاند نبینیم. می­توانیم همدیگر را دوست بداریم و آن را در نقدهایمان نیز نشان دهیم. این بهتر نیست؟