بیست و چهارم شهریور در تاریخ / اعدام صادق قطب‌زاده و ضرب نخستین سکه در ایران

۲۴ شهریور ۱۳۶۱: اعدام صادق قطب‌زاده

صادق قطب زاده، متولد ۱۳۶۱ در اصفهان، سیاست‌مدار اهل ایران، وزیر امور خارجه و عضو شورای انقلاب بود. قطب‌زاده در سال ۱۳۳۷ برای تحصیل به آمریکا رفت و زمانی که در دانشگاه جورج تاون دانشجو بود، در میهمانی سفارت ایران در آمریکا به اردشیر زاهدی، سفیر ایران و داماد شاه سیلی زد و از آمریکا اخراج شد. پس از اخراج از آمریکا، به کانادا و سپس به کشور‌های الجزایر، مصر، سوریه و عراق سفر کرد و در این دوران با مبارزینی، چون شهید چمران و سید موسی صدر آشنا شد. وی در عراق به محضر امام خمینی (ره) رفت و پس از آن، از سال ۱۳۴۸ در پاریس ساکن شد. پس از تبعید امام به فرانسه، قطب زاده بیش از پیش به امام نزدیک شد و خانه‌ای در نوفل لوشاتو برای امام اجاره کرد. او در هواپیمایی که در ۱۲ بهمن ۵۷، امام خمینی را به تهران بازگرداند، حضور داشت.

پس از پیروزی انقلاب، قطب‌زاده به عنوان یکی از اعضای شورای انقلاب منصوب شد و در زمان دولت موقت، رئیس سازمان صدا و سیما بود و پس از آن وزیر امور خارجه شد. صادق قطب‌زاده که یکی از مشهورترین سیاست‌داران ایران در اوایل انقلاب بود، در نخستین دوره‌ی انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۳۵۸، نامزد شد، اما با کمتر از یک درصد آرا، شکست خورد. پس از آن، حضور وی در سیاست به تدریج کم‌رنگ‌تر شد، تا آن که در ۱۷ فروردین ماه ۱۳۶۱، قطب‌زاده به اتهام تلاش برای کودتا و نقشه‌ی بمب‌گذاری در منزل امام راحل (ره)، دستگیر شد. او در اعترافاتی تلویزیونی، اظهار داشت که تلاش کرده است تا با بمب‌گذاری در خانه‌ی امام، ضمن ترور رهبر انقلاب، کودتای برای سرنگونی کشور را عملیاتی کند. سرانجام در ۲۴ شهریور ۱۳۶۱، صادق قطب‌زاده در زندان اوین اعدام شد.

 

۱۴ سپتامبر ۴۸۸ پیش از میلاد: اولین ضرب سکه در ایران

تاریخنگاران چهاردهم سپتامبر سال ۴۸۸ پیش از میلاد را روزی دانسته‌اند که در آن داریوش اول شاه وقت ایران دستور ضرب سکه‌ای با وزن و شکل و عیار مشخص و یکنواخت را داد تا واحد پول ایران قرارگیرد که مورخان یونانی نام آن را «دریک» نوشته‌اند. تا قبل از رواج دریک، معاملات تجاری به صورت مبادله اجناس صورت می‌گرفت که کاری پیچیده بود و بازار همیشه نوسان داشت. ملل دیگر از طلا برای مبادله کالا و خدمات استفاده می‌کردند، ولی نه بصورت سکه یکنواخت با عیار و وزن و شکل واحد. به عبارت دیگر تا سپتامبر ۴۸۸ پیش از میلاد، بازرگانان و افراد شکل و عیار طلای «وسیله مبادله» را تعیین می‌کردند نه دولتها.
 داریوش همزمان دستور ایجاد پستخانه را در ایران صادر کرد که تاریخنگاران وی را مبتکر «پُست» و ارتباط پستی در تاریخ جهان معرفی کرده اند.
 داریوش همچنین در سپتامبر ۴۸۸ پیش از میلاد دستور ایجاد یک ارتش دائمی را برای ایران صادر کرده بود که مورخان معاصر از آن به نام سپاه جاویدان نام برده اند. به این ترتیب، ایرانیان نخستین ملت جهان بودند که به اهمیت وجود یک ارتش دائمی پی برده و آن را به وجود آورده بودند. پیش از آن، کشور‌ها هنگام جنگ دست به جمع آوری نیرو زده می‌شد و یک ارتش دائمی وجود نداشت. بعدا اسکندر و سپس رومیان این ابتکار داریوش را اقتباس کردند.