بیست و هشتم شهریور در تاریخ / نبرد نادرشاه و اشرف افغان

۱۸ سپتامبر ۱۸۰۲ میلادی: تصمیم تزار الکساندر دوم برای حمله به ایران

الکساندر یکم تزار روسیه، در دومین سال سلطنت خود به فکر جهانگشایی در جنوب و شرق آن کشور افتاد و در جلسه ۱۸ سپتامبر سال ۱۸۰۲ با ژنرال‌های خود، موضوع را مطرح ساخت. در مرحله نخست، هدف تزار تصرف همه گرجستان و قسمت‌های دیگری از قفقاز و نیز همه آلاسکا و غرب کانادای امروز و شمال غربی ایالات متحده بود. حکمران شهر تفلیس قبلا اعلام کرده بود که تحت فرمان تزار است و نه دولت ایران زیرا که آغامحمدخان قاجار، شاه وقت ایران در لشکرکشی به تفلیس برای تنبیه او دست به خشونت و اعدام متمردان زده بود. دولت تهران تصمیم حکمران تفلیس را نپذیرفته بود به ویژه که حاکمان مناطق دیگر گرجستان و نیز آبخیزستان (آبخازیا) همچنان وابسته به ایران بودند و ابراز اطاعت می‌کردند. در جلسه ۱۸ سپتامبر ۱۸۰۲، تزار علاقه مندی زیادی به پیشروی در مرکز اروپا نشان نداده بود. در اروپای مرکزی، الکساندر یکم گاهی با ناپلئون در حالت جنگ و زمانی در وضعیت صلح بود. الکساندر یکم ۲۳ مارس سال ۱۸۰۱ پس از قتل پدرش «پل»، تزار روسیه شده بود.

در اجرای تصمیم ۱۸ سپتامبر ۱۸۰۲ تزار، ژنرال «سی سیانوف» به شهر تفلیس که هنوز اسما در قلمرو ایران بود رفت و چندی بعد پیشروی خود را به سوی جنوب دنبال کرد که منجر به آغاز جنگ اول ایران و روسیه در سال بعد شد. سی سیانوف سپس به خواست ایران، با طرح نقشه‌ای کشته شد که ژنرال‌های بعدی موفق شدند هدف‌های تزار را تامین کنند و سرانجام پس از دو جنگ و امضای دو قرارداد (گلستان و ترکمنچای)، مرز جنوبی امپراتوری روسیه در غرب دریای مازندران، در سال ۱۸۲۸ رود ارس تعیین شد. دو جنگ معروف روسیه با ایران در زمان پادشاهی فتحعلیشاه قاجار روی داده بودند. در این دوران، عقب ماندگی فرهنگی و علمی ایران از غرب، عدم وجود ارتش نوین و بی لیاقتی خاندان قاجار در اداره‌ی کشور، منجر به دو شکست مفتضحانه‌ی ایران در برابر روسیه و تقدیم کردن بخش بزرگی از خاک ایران شد.

۱۸ سپتامبر ۱۸۵۱ میلادی: انتشار اولین روزنامه‌ی نیویورک تایمز

در سال ۱۸۵۱ میلادی، یک زونامه‌نگار نیویورکی به نام هنری جارویس ریموند و یک بانکدار به نام جورج جونز، شرکت نیویورک دیلی تایمز را در نیویورک ایالات متحده‌ی آمریکا تاسیس کردند. اولین چاپ روزنامه‌ی نیویورک تایمز، در ۱۸ سپتامبر همان سال اتفاق افتاد. این روزنامه به قیمت ۱ پنی فروش می‌رفت. ۶ سال بعد از آن، در سال ۱۸۵۷، ریموند و جونز نام شرکت خود را کوتاه‌تر کرده و به نیویورک تایمز تغییر دادند. در سال ۱۸۹۶ میلادی، آدولف سالزبرگر – اوکس، تاجر یهودیِ آلمانی تبار، نیویورک تایمز را خریداری نمود. از آن تاریخ تا کنون، مالکیت این روزنامه‌ی مشهور در دستان خانواده‌ی سالزبرگر قرار دارد. نیویورک تایمز یکی از اصلی‌ترین رسانه‌های امپراتوری رسانه‌ای یهودیان است.

نیویورک تایمز امروزه یکی از مشهورترین و پرفروش‌ترین روزنامه‌های جهان است و در سال ۲۰۱۸ درآمدی بالغ بر ۱.۷ میلیارد دلار داشته است. اعتبار و نفوذ روزنامه نیویورک تایمز در آمریکا به حدی است که از آن به عنوان «منبع ملی» یاد می‌شود. منبع ملی به روزنامه‌هایی اطلاق می‌شوند که در کتاب‌ها و نوشتارها، از بایگانی ایشان به عنوان مدرک و یادکرد منابع تاریخی یاد می‌شوند.

۲۸ شهریور ۱۱۰۸ خورشیدی: نبرد دامغان میان نادرشاه افشار و اشرف افغان

۱۹ سپتامبر سال ۱۷۲۹ (۲۸ شهریور) سالروز نبرد نادرقلی افشار (در آن زمان، یک ژنرال و سپهسالار ایران) با اشرف قندهاری (افغان) در میهماندوست دامغان است. میدان این نبرد خونین یکروزه در ۲۰ کیلومتری شمال دامغان و کنار رود کوچک میهماندوست بود. به نوشته کوکل انگلیسی، در این جنگ ۱۲ هزار تن از نیرو‌های اشرف کشته و نادر نیز ۴ هزار کشته تلفات داشت. عده سربازان نادر (سپاه خراسان از جمله شهر‌های هرات، بلخ، مرو و بخارا) در این نبرد ۲۵ هزار تن و شمار نیرو‌های اشرف ۵۰ هزار نفر بود.
     دلیل پیروزی نادر در این نبرد، انضباط شدید نظامیان او بود که نادر اکیدا دستور داده بود که در زمان جنگ، کورکورانه از افسران فرمانده اطاعت کنند. در برابر، قندهاری‌ها به جای فرمانده کل، فقط از سران طوایف خود دستور می‌گرفتند و ضمن محاربه، گاهی حملات در یک جهت نبود. این نخستین برخورد نادر با افغان‌ها بود.
     اشرف پس از این شکست دست به عقب نشینی زد و از طریق ورامین و تهران به اصفهان رفت و از آنجا عازم جنگ با نادر شد که وی را دنبال می‌کرد، ولی در مورچه خورت هم که صحنه این جنگ (دومین نبرد) بود شکست خورد، به اصفهان بازگشت و با خزائن به فارس گریخت. اشرف در زرقان فارس نیز از نادر شکست خورد و به شورش قندهاری‌ها علیه دولت مرکزی پایان داده شد. نادر بعدا قندهار را گرفت و در تعقیب فراریان این شهر به هند رفت و دهلی را هم متصرف شد.