بررسی انواع معضلات اجتماعی

 وقایع روز ـ سرویس اجتماعی؛

مهم‌ترین چالش‌هایی که جامعه‌شناسان ما برشمردند و جز مشکلات اجتماعی امروز جامعه ما به حساب می‌آید اعتیاد و بیکاری است.در اینجا میخواهیم به معضل اعتیاد بپردازیم.

اعتیاد به عنوان نوعی بیماری اجتماعی پدیدار شده و عوارض روانی و جسمی نیز با خود به همراه دارد. اگرچه حل و درمان بعد روانی و جسمی به تدریج در فرد بهبودی حاصل می نماید، اما تا زمانی که ریشه اصلی و عوامل گرایش و تمایل شخص به سوء مصرف بررسی و تحلیل نشود، گرفتار شدن مجدد شخص بیمار به این معضل اجتماعی محتمل می باشد.
یکی از مشکلات و معضلات بزرگ که از لحاظ بهداشتی، اقتصادی و اجتماعی عوارض جبران ناپذیری را به جامعه تحمیل می کند، اعتیاد به مواد مخدر محسوب می شود. گسترش این آسیب اجتماعی، هنجارهای اخلاقی، فرهنگی و ارزش های جامعه را نشانه رفته و این مؤلفه های حیاتی و کلیدی برای بقای یک جامعه را به ورطه سقوط و تباهی می کشاند. به طور کلی، دو عامل وابستگی و تحمل با این معضل اجتماعی رابطه تنگاتنگ و عمیقی را برقرار می سازند.

اثرات اعتیاد بر افراد جامعه

اعتیاد علاوه بر ایجاد تغییرات فیزیکی در فرد، تغییرات روانشناختی را نیز با خود به همراه دارد. از آنجایی که مصرف مواد مخدر، با تغییرات شیمیایی محیط مغز همراه است، شخصیت فرد مصرف کننده نیز بشدت تحت شعاع این تغییرات قرار می گیرد. بر همین اساس، فرد معتاد در اغلب موارد با شخصیتی پرخاشگر یا بدگمان ابراز وجود می کند که در این شرایط اقدام به خودکشی یا حتی آدمکشی نیز در رفتارهای آنها به چشم می خورد. تمام ابعاد زندگی یک فرد معتاد حول محور اعتیاد می چرخد و این روند تمام فکر، ذهن و حتی فعالیت های شخص را در بر می گیرد. این آسیب اجتماعی می تواند همه اقشار یک جامعه را درگیر خود نماید.

بدون تردید، همگان برای معتاد شدن و وارد شدن به این دنیای پر از تباهی و سیاهی آمادگی دارند. چرا که همه انسان از عضوی به نام مغز برخوردار می باشند که می تواند در شرایط مشابه آنها را به سمت این دام سوق دهد. مواد مخدر بر جنبه هایی از مغز که نظارت و کنترل بر روی نیازهای مهم و اساسی انسان را دارند، مسلط شده و این ابعاد مغز را مطیع خود می سازد.
پدیده اعتیاد، منحصر به طبقه خاصی از نظر اجتماعی نیست و هر طبقه و هر قشری را می تواند به دام خود رهنمون سازد. اگرچه ممکن است اعتیاد به عنوان یکی از آسیب های بزرگ اجتماعی برای همیشه ریشه کن نشود. اما با اندیشیدن تمهیدات مناسب و اقدامات مقتضی می توان با کنترل و مسلط شدن بر این معضل خانمان سوز، از یک بحران و رکود اجتماعی جدی و خطرناک جلوگیری به عمل آورد.

نشانه های معضل اجتماعی اعتیاد در افراد

تشخیص به موقع نشانه های اعتیاد می تواند قدمی مؤثر در جهت بهبودی و نجات فرد بیمار از این آسیب اجتماعی مهلک و خطرناک به شمار رود. در حال حاضر پیدایش گونه های مختلف مواد مخدر و پایین آمدن سن مصرف کنندگان، توجه جدی به این معضل را بیش از پیش در کانون توجهات قرار می دهد. تشخیص علائم سوء مصرف مواد مخدر به ویژه در روزهای اول به سادگی ممکن نمی باشد، اما بروز تغییرات رفتاری و شخصیتی در فرد می تواند مؤید این موضوع و در زمره علائم اولیه اعتیاد به شمار رود.

از علائم و نشانه های ظاهری این بیماری می توان گرایش به سمت انزوا طلبی و تنهایی، کاهش چشمگیر سطح عملکرد در ابعاد مختلف مانند بهداشت فردی، کاهش سطح کیفی زندگی، فراموشی زیاد، از بین رفتن تدریجی عواطف و احساسات با نزدیکان، کاهش حس مسؤولیت پذیری، نوسانات رفتاری نظیر پرخاشگری، کاهش اشتها و بیخوابی یا کم خوابی غیر طبیعی را عنوان نمود.

اولین گام تشخیص و درمان در معضل اعتیاد

اولین گام مؤثر و تاثیرگذار در درمان و ترک اعتیاد، مصمم بودن برای تغییر، تحول و نجات از این منجلاب بزرگ به شمار می رود. به طور معمول ترک این بیماری فرد را دچار کشمکش های درونی می سازد. برای درمان این مشکل حمایت اطرافیان، انگیزه و زمان، از درجه اهمیت بسزایی برخوردار می باشند. پس از عزم کردن جزم خود برای ایجاد تغییرات، نوبت به گزینه های درمانی برای حل این بیماری می رسد.

اعمال شیوه های درمانی متناسب با موقعیت و وضعیت فرد بیمار، متفاوت می باشد. صرفا نمی توان یک گزینه درمانی را برای همه افراد درگیر با این معضل تجویز نمود. فرآیند ترک اعتیاد یک پروسه زمان بر و پیچیده می باشد. در این میان یکی از روش های مؤثر و تاثیر گذار برای درمان این آسیب اجتماعی، رفتار درمانی به شمار می رود. در این شیوه درمان، درمانگر در نگرش فرد به سمت مواد مخدر تغییراتی ایجاد می کند که بیمار را از مصرف مواد و بازگشت مجدد به سمت آن منصرف می سازد. ترک ناگهانی با دارو از طریق سم زدایی با داروهایی نظیر بوپرنورفین، متادون، نالترکسون و ترک ناگهانی بدون دارو، از دیگر گزینه های درمانی بیماری اعتیاد محسوب می شوند.
اعتیاد و مصرف مواد مخدر برای مدت زمان طولانی عوارض جدی بر روی بدن از خود برجای می گذارد. تعریق بیش از حد، عفونت دستگاه تنفسی، اختلالات پوستی، یبوست، آسیب ها وارد شدن به دهان و دندان، ایجاد هذیان و توهم و تغییر وزن، بخشی از عوارض بیماری اعتیاد محسوب می شوند.

به گفته محققان و اندیشمندان، توجه به آسیب‌های اجتماعی از نان شب هم واجب‌تر است با همین رویکرد با ورود به هزاره سوم ادبیات سخت به ادبیات نرم تغییر کرد، لذا امروز باید همگان برای ایجاد امنیت در جامعه به میدان بیایند و این مهم صرفاً دولت محور و پلیس محور نیست و ۷۰ درصد آن مردم محور است.

فرهنگ سازی، راه حل اساسی برای رفع شر اعتیاد

معاون ستاد مبارزه با مواد مخدر در این باره میگوید: امروز دیگر به مغز بلک باکس یا جعبه سیاه نمی‌گویند.سوء مصرف مواد به ۵ هزار سال قبل از میلاد مسیح بر می‌گردد و در آن زمان برای تسکین درد‌ها از مواد مخدر استفاده می‌شد در حال حاضر از این ماده افیونی برای رفع خلاء‌های عاطفی استفاده می‌شود و خطر آن از کارخانه‌های ساخت سلاح‌های بیولوژیکی و میکروبی زیادتر است و چنان سود اقتصادی در این کار نهفته است که سوداگران دست از خرید و فروش آن بر نخواهند داشت.در سال گذشته میلادی ۹ هزار تن انواع موادمخدر در افغانستان تولید شده بود، ضمن اینکه ما فقط در سال گذشته ۱۷ شهید در امر مبارزه با مواد مخدر دادیم و ۷۰ درصد کشفیات ما در شهر‌های شرقی کشور بوده است.

بیشتر بخوانید:روانشناسی شخصیت چیست؟ + ویدئو

آنچه که در اینجا مهم است ما باید از مدرسه شروع کنیم.تا دانش آموزان توانمند و تاب آور شوند به مثال نهالی که در طوفان خم می‌شود، اما نمی‌شکند و مربیان در حوزه تاب آوری نقش بسزایی دارند.ما باید کاری کنیم که EQ بچه‌ها بالا برود، باید بتوانیم کاری کنیم که هیجان را بشناسیم و در مرحله بعدی آن را کنترل کنیم و باید کاری کنیم که فرزندانمان هیجانات طرف مقابل را بشناسند و آن را کنترل کنند، پس باید به آن‌ها آموزش بدهیم.
در حال حاضر ۲۷ میلیون مصرف کننده مواد مخدر در دنیا وجود دارد، که از هر ۳ نفر سیگاری در جوانان یک نفر معتاد شده است.

در ایران در حال حاضر ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر معتاد داریم و دقیقا ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر هم حافظ و قاری قرآن کریم داریم، پس باید با فرزندانمان صحبت کنیم و به صحبت‌های آن‌ها توجه کنیم تا اول خود فرد، بعد خانواده و در آخر جامعه متضرر نشود. البته باید در انتها یادآور شویم که از این میزان معتاد عده ای از آنها جوانان و نوجوانانی هستند که به باشگاه های ورزشی مراجعه میکنند و به عنوان مواد نیروزا به آنها مواد اعتیاد اور داده میشود. و عده ای دیگر بانوان هستند که در ارایشگاه ها به عنوان مواد لاغری در دام اعتیاد گرفتار شده اند.

بیکاری یکی دیگر از معضلات اجتماعی

مهم‌ترین مساله‌ای که در حال حاضر جامعه و کشور ما با آن دست به گریبان است، بحران بیکاری است. بیکاری معضل بزرگ جامعه ما است که به همراه خود پیامدهای ناخوشایندی را برای خانواده و فرد بیکار می‌آورد؛ مشکلاتی از قبیل فقر اقتصادی، مشکلات روحی و روانی، افت ارتباطات خانوادگی، مشاجره، خلاف‌کاری و عدم توجه به بنیان‌های خانواده. اینها همه مشکلاتی است که فرد بیکار و خانواده او با آن دست به گریبان هستند. این مشکلات باعث می‌شود درون خانواده با ناهماهنگی و عدم ثبات روبه‌رو شود که پیوستگی و وابستگی را میان افرادش به بیشترین شکل ممکن کاهش دهد. از طرفی ما در جامعه خود با فروریختگی ارزش‌های جامعه روبه‌رو هستیم، مشکلی که می‌تواند به راحتی بنیان‌های اصیل یک جامعه را به انحراف بکشاند و آن را از بین ببرد. خانواده‌ای که از درون پاشیده می‌شود، دیگر چیزی برای از دست دادن ندارد و همین باعث می‌شود که خودش را رها کند، خودش را از بند اتفاقاتی که باعث پایبندی می‌شود خلاص کند و ما با بالا رفتن آمار خودکشی در کشورمان مواجه شویم. بیکاری باعث می‌شود که فرد زندگی را به هیچ بشمارد چراکه هیچ ‌انگیزه‌ای برای گذران زندگی و شب را به روز رساندن ندارد. افرادی که همه تلاش خود را می‌کنند که زندگی بهتری داشته باشند، وقتی با معضل بیکاری مواجه می‌شوند دیگر زندگی و آینده برایشان بی‌اهمیت می‌شود و در واقع خود را به دست سرنوشتی می‌سپارند که هیچ‌چیز آن معلوم نیست. متاسفانه در حال حاضر جامعه ما مشکلات فراوانی دارد که بیکاری به بسیاری از این مشکلات دامن می‌زند. فرض را بر این بگذارید که مردی که سرپرست یک خانواده چهارنفره است، بیکار باشد، ‌او باید برای تهیه مایحتاج روزانه زندگی، خود را به آب و آتش بزند، ‌این به آب و آتش زدن ممکن است مشکلات بی‌شمار و زیادی را برای او ایجاد کند، مشکلاتی که فرد نمی‌تواند با آن کنار بیاید اما چاره‌ای نیست.

همین واژه چار‌ه‌ای نیست می‌تواند آبی روی آتش وجدان فرد باشد و او دست به دزدی، قاچاق و قتل بزند. فردی که بیکار می‌شود دیگر تعریف درست و جامعی از اوقات فراغت ندارد و نمی‌تواند مانند آدم‌های دیگر برای خودش شرایط ایجاد آرامش را مهیا کند. بیکاری‌ ام‌الامراض همه مشکلات یک جامعه است. و یکی از عوامل  روی آوردن افراد جامعه به اعتیاد نیز میباشد. جامعه زمانی می‌تواند پویا باشد و به رشد اقتصادی دست یابد و از تخلفات اجتماعی عاری شود که افراد در آن شغل داشته باشند و در کنار شغل از نظر کاری حاشیه امن برایشان ایجاد شود؛ حاشیه امنی که همیشه استرس و ترس از دست دادن کارشان را نداشته باشند، این همان دردی است که ریشه‌کن کردنش جز با فرهنگ‌سازی و همچنین ترمیم پایه‌های اقتصادی کشور امکان‌پذیر نخواهد بود. کشوری که بحران بیکاری خود را بتواند حل کند، قطعا در مهم‌ترین مشکل خود توانسته است با سربلندی بیرون بیاید و این ارزش بزرگی است. ارزش برای جامعه‌ای که جوان‌هایش برای پیدا کردن یک کار مناسب دست به هر چیزی می‌زنند تا بتوانند ماهانه برای گذران زندگی خود و خانواده خود مبلغ ناچیزی را دریافت کنند.

انتهای پیام

اجاره ویلا
شمال مقصدی است هیجان انگیز و پرطرفدار در بین گردشگران ایرانی که به دلیل برخورداری از هوای مطبوع، طبیعت بکر، ساحل زیبا و جاذبه های طبیعی و تاریخی فراوان هر ساله و علی‌الخصوص در تعطیلات میزبان میلیون ها گردشگر داخلی و خارجی میباشد.