وحشت اسرائیل از شکست آتشبس با ایران پس از جنگ ۱۲ روزه؛ آرامش موقت یا پیشدرآمد بحران بزرگ؟
آتشبس شکنندهای که پس از ۱۲ روز جنگ مستقیم میان ایران و اسرائیل برقرار شده، اگرچه فعلاً مانع از گسترش درگیریها شده است، اما سایهای سنگین از نگرانی و بیاعتمادی بر فضای امنیتی تلآویو گسترده است. رسانهها و نهادهای امنیتی اسرائیل بهصراحت از وحشت عمیق نسبت به فروپاشی این آتشبس سخن میگویند؛ چرا که هم تلفات جنگ گذشته بالا بوده و هم توازن قوا نسبت به گذشته تغییر کرده است.
در جریان این نبرد ۱۲ روزه که بیسابقهترین درگیری مستقیم میان ایران و اسرائیل در تاریخ بود:
اسرائیل اهدافی در خاک ایران را هدف قرار داد، از جمله مراکز پهپادی و سامانههای موشکی در کرمان و ایلام.
ایران نیز با حملات موشکی و پهپادی فراتر از مرزهای نیابتی پاسخ داد، از جمله حملات مستقیم به خاک اسرائیل از غرب کشور.
حزبالله، انصارالله و گروههای مقاومت عراق نیز جبهههای فرعی اما پرتنشی را فعال کردند.
در نهایت، با میانجیگری کشورهای اروپایی و ترکیه، آتشبسی نسبی برقرار شد — اما به باور بسیاری، این آتشبس تنها یک توقف موقت در مسیر درگیری بزرگتر است.
دلایل وحشت در تلآویو از شکست آتشبس
عمق و دقت حملات ایران
اسرائیل از توانمندی ایران در عبور از سامانههای دفاعی مانند گنبد آهنین شگفتزده شده است. برخی حملات دقیق به تاسیسات حیفا و پایگاه هوایی رامون، باعث شده تلآویو به شدت نگران تکرار چنین ضرباتی باشد.
ناتوانی در پیشبینی رفتار تهران
برای نخستینبار، ایران مستقیماً وارد جنگ شد، بدون تکیه صرف بر نیروهای نیابتی. این موضوع دستگاه اطلاعاتی اسرائیل را با بحران پیشبینی و تحلیل مواجه کرده است.
فشار روانی بر جبهه داخلی اسرائیل
۱۲ روز موشکباران، تخلیه گسترده شهرهای شمالی و جنوبی، و آسیب به زیرساختهای حیاتی باعث کاهش اعتماد عمومی به توان ارتش شده است. بازگشت جنگ، ممکن است موج گسترده مهاجرت معکوس و فرار سرمایهها را رقم بزند.
برهم خوردن موازنه قدرت منطقهای
اسرائیل نگران است که تکرار درگیری به تقویت بیشتر محور مقاومت و افزایش نقش منطقهای ایران منجر شود، بهویژه در سایه بیعملی نسبی آمریکا در جنگ اخیر.
واکنشهای امنیتی و سیاسی در اسرائیل
شینبت و ارتش اسرائیل هشدار دادهاند که احتمال نقض آتشبس بسیار بالاست و باید “در حالت جنگ دائمی” باقی ماند.
کابینه جنگی اسرائیل جلسات روزانه برای بررسی سناریوهای بازگشت درگیری برگزار میکند.
ارتش پروژهای با عنوان «پناهگاه ملی» را برای تجهیز شهرهای بزرگ به پناهگاههای تقویتشده آغاز کرده است.
رسانههای عبریزبان تیترهایی چون «سکوتی که بوی طوفان میدهد» و «آتشبس یا آمادهباش دائمی؟» را مطرح کردهاند.
ایران چه میخواهد؟ آرامش یا هشدار؟
تحلیلگران معتقدند ایران از آتشبس بهعنوان فرصت بازیابی و هشدار استراتژیک استفاده میکند:
مقامات تهران تأکید کردهاند که اگر اسرائیل دوباره تعرض کند، «پاسخ سنگینتر، سریعتر و با برد بلندتر» خواهد بود.
مانورهای سپاه و ارتش ایران در غرب کشور ادامه دارد و آمادهباش دفاع هوایی همچنان برقرار است.
دستگاه دیپلماسی ایران از ادامه مسیر سیاسی حمایت میکند، اما هشدار داده که “آتشبس تنها تا زمانی معتبر است که امنیت ملی ایران خدشهدار نشود”.
پیامدهای احتمالی شکست آتشبس
شروع موج دوم جنگ مستقیم، با شدت بیشتر و تلفات سنگینتر.
دخالت جدیتر قدرتهای جهانی برای مهار بحران.
ناپایداری شدید در بازار انرژی جهانی، بهویژه اگر تنگه هرمز یا بنادر اسرائیلی درگیر شوند.
افزایش تهدید تروریستی در خاک اروپا در صورت شعلهور شدن مجدد جنگ نیابتی.
آتشبس پس از ۱۲ روز جنگ مستقیم بین ایران و اسرائیل، نه صلح، بلکه وقفهای شکننده در دل یک بحران بزرگتر است. وحشت اسرائیل از شکست این آتشبس نهتنها ناشی از آن چیزی است که در این جنگ دید، بلکه از آن چیزی است که هنوز منتظر رخ دادن آن است.
در سایه بیاعتمادی، تغییر موازنه قوا و تهدیدهای بیسابقه، بهنظر میرسد تنها زمان است که مشخص خواهد کرد آیا این آتشبس به آرامش پایدار میانجامد یا صرفاً یک تنفس کوتاه پیش از طوفان بزرگتر است.