در فضیلت نماز اوّل وقت و موانع قبولی نماز و رعایت آداب آن در رساله ی عملیه حضرت آیت الله سیستانی چنین آمده است.
در روایات، سفارش زیادی به نماز اوّل وقت شده است.
از امام صادق(علیه السلام) نقل شده که فرمودند: «فضیلت اوّل وقت نماز بر آخر وقت، همچون فضیلت آخرت بر دنیاست».[۱]
در حدیث نقل شده است که امام صادق(علیه السلام) فرمودند: «لقمان به فرزندش گفت:… پسر عزیزم، هنگامی که وقت نماز فرا رسید، به خاطر چیزی آن را به تأخیر نینداز و از آن آسوده خاطر شو که نماز، دَیْن است…».[۲]
روایت شده امام کاظم(علیه السلام) فرمودند: «هنگامی که نمازهای واجب در اوّل وقت و با رعایت حدود و شرایطش بر پا داشته میشوند، از شاخۀ بریده شدۀ درخت آس[۳] با همۀ عطر و بو و تازگیاش خوشبوتر هستند، پس بر نماز اوّل وقت مداومت ورزید».[۴]
«در اثنای مناظرۀ معروف امام رضا(علیه السلام) با عمران صابی از متکلّمان معروف، در باب توحید و خداشناسی، وقت نماز فرا رسید. امام رضا(علیه السلام) رو به مأمون کردند و فرمودند وقت نماز فرا رسیده است.
عمران صابی عرض کرد: مولای من، جواب مرا قطع نکن که قلبم نرم و آمادۀ پذیرش شده است. امام رضا(علیه السلام) فرمودند: نماز میخوانیم و باز میگردیم. پس از اقامۀ نماز، امام رضا(علیه السلام) مناظره را ادامه دادند و در پایان مناظره، عمران صابی شهادتین را بر زبان جاری کرد و مسلمان شد».[۵]
موانع قبولی نماز و رعایت آداب آن:
باید توجّه نمود بر اساس احادیثی که از اهل بیت عصمت(علیهم السلام) رسیده است، اخلاق پست و بعضی از اعمال زشت انسان، مانع قبول شدن نماز در درگاه حق تعالی میگردد؛ کسانی که دارای خوی حسد، تکبّر، عُجب، غرور و امثال اینها باشند یا مرتکب اعمال زشتی مانند نافرمانی و آزردن پدر و مادر، غیبت کردن، خوردن مال حرام، آشامیدن مستکنندهها، ندادن خمس و زکات باشند، نمازشان مورد قبول درگاه خداوند نیست، هرچند واجب است نماز را بخوانند، وگرنه در زمرۀ ترک کنندگان نماز نیز محسوب میشوند و باید نمازگزار از گناهان خودش توبه نماید و هر گناه و معصیتی را که به آن آلوده است ترک کند، تا این عبادت مهم، مورد قبول قرار بگیرد.
سزاوار است انسان نماز را با حضور قلب بخواند و در حال نماز، متوجّه باشد که با چه کسی مناجات میکند و از او درخواست میکند.
همچنین، سزاوار است کارهایی که ثواب نماز را کم میکند بهجا نیاورد؛ مثلاً در حال خوابآلودگی و خودداری از ادرار به نماز نایستد و در موقع نماز به آسمان نگاه نکند و نیز کارهایی که ثواب نماز را زیاد میکند بهجا آورد؛ مثلاً انگشتر عقیق به دست کند، لباس پاکیزه بپوشد، شانه و مسواک کند، از عطر استفاده نموده و خود را خوشبو نماید.
[۱]. ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، باب فضل الوقت الأول علی الآخر، ص۵۸، ح۲.
[۲]. فروع کافی، ج۸، نصایح لقمان لإبنه، ص۳۴۹، ح۵۴۷.
[۳]. درختی است شبیه درخت انار، برگهایش سبز و خوشبو و گلهای سفید و معطّری دارد.
[۴]. تهذیب الأحکام، ج۲، باب۴، اوقات الصلاة، ص۴۰، ح۷۹.
[۵]. عیون أخبار الرضا†، ج۱، باب۱۲، ص۱۷۲، ح۱.
برگرفته از رساله ی عملیه حضرت آیت الله سیستانی












































