عبدالرضا فرجیراد، کارشناس مسائل بینالملل در گفت وگویی در واکنش به گمانه زنی ها درباره پیشنهاد آمریکایی ها مبنی بر تعلیق غنی سازی در خاک ایران و تشکیل یک کنسرسیوم مشترک گفت: ما اطلاعات دقیقی نداریم که در پیشنهاد ویتکاف، چه موضوعاتی درج شده است، تنها اطلاعاتی که داریم، گمانهزنیهای رسانهای است. پیشنهاد ویتکاف ممکن است تشکیل کنسرسیوم باشد، به شرطی که ایران کنسرسیومی شامل ایران، عربستان و امارات را بپذیرد و اجازه غنیسازی داده شود. واقعیت این است که ما نمیدانیم ماجرا دقیقاً چیست. در بعضی مواضع نظرات روزنامهها درست از آب درآمده یا بخشی از آن درست بوده یا اصلاً درست نبوده است. اما بالاخره ایران و آمریکا در حال گفتوگو هستند اما در پنج دور گفتوگویی که داشتند، پیشرفت چندانی نداشتند؛ بهویژه اینکه آنها بر عدم غنیسازی و ایران بر غنیسازی اصرار دارد. اگر پیشنهادی که آمریکاییها ارائه میکنند بهویژه آنچه آکسیوس منتشر کرده، درست باشد، نشان میدهد آمریکاییها بهطور جد دنبال این هستند که مذاکرات به نتیجه برسد و یک دستاوردی برای آنها داشته باشد و از تنش و درگیری پرهیز شود.
وی در گفت وگو با فرهیختگان افزود: تصور نمیکنم آمریکاییها بخواهند شرطی بگذارند که مذاکرات قطع شود. دوست دارند مذاکرات ادامه پیدا کند. همین که به کنسرسیوم رسیدند، در واقع چند قدمی به جلو حرکت کردند. بعید است که بخواهند مذاکرات را به بنبست بکشانند. در سیاست خارجی ترامپ، روی تنش و درگیری خیلی باید کار شود و مسیر طولانی را بروند تا به تنش و درگیری برسند. چون اینها با توجه به اینکه دستاوردی در هیچ زمینهای نداشتهاند، نه در زمینه خارجی و حتی داخلی؛ مسئله تعرفهها را هم که فعلاً دادگاه معلق کرده است، لذا ترامپ خیلی به دستاورد در رابطه با گفتوگو با ایران نیاز دارد تا تبلیغات کند و بگوید که من چه کردهام.
فرجی راد گفت: اگر ترامپ بخواهد وارد تنش و درگیری با ایران شود، تمام حرفهایی که در چند ماه گذشتهزده — در رابطه با اینکه «من مرد اقتدار و صلح هستم» —اینها باد هوا میشود و دنیا به او نگاه دیگری میکند. لذا من خیلی بعید میدانم که بهخاطر اینکه حالا طرحی ارائه شده و بخشی از این طرح از سوی ایران پذیرفته نشده است، ترامپ مذاکرات را قطع کند. اگر این حرفهای رسانهای در رابطه با طرح ویتکاف درست باشد، یا حتی بخشی از آن درست باشد، نشان میدهد که ما میتوانیم مذاکرات را ادامه بدهیم و شاید هم به هیچ توافقی نرسیم.
فرجیراد درباره گزارش منتشرشده آژانس علیه فعالیت هستهای ایران و فعال کردن ابزارهای فشار پیش از این پیشنهاد گفت: گزارش آژانس، یک گزارش غیرمنتظره بود؛ کسی تصورش را نمیکرد. اگر گروسی اعتقاد دارد که ایران ۴۰۸ کیلوگرم اورانیوم انباشت کرده و از ۲۷۸ به ۱۳۰ تا ۱۳۳ کیلوگرم اضافه کرده است، چرا این را در چند ماه گذشته مطرح نمیکرد؟ فردی که همیشه در ماههای گذشته میگفت هیچ راهی جز دیپلماسی برای حلوفصل مسئله هستهای ایران وجود ندارد، یکباره گزارشی تند میدهد که خوراکی بشود برای رفتن پرونده به شورای امنیت از طریق مکانیسم ماشه که شورای حکام قطعنامهای تند و تیز بدهد و اروپاییها از آن استفاده کنند.
وی افزود: در مورد اینکه ارتباطی بین آن چیزی که همزمان گروسی و ویتکاف ارائه کردند، وجود دارد یا نه؟ نمیتوانیم بگوییم که آمریکا از چیزی که در آژانس میگذرد، خبر ندارد. بالاخره سازمانهای اطلاعاتی آمریکاییها کار میکند. اروپاییها در ماههای اخیر خیلی به اروپا نزدیک شدند و گروسی هم به اروپا نزدیک شده است. علتش این است که آمریکا مقداری بیتوجهی میکند و گروسی دوست داشته که در مذاکرات حضور داشته باشد، چند بار هم درخواست داده؛ که آژانس در مذاکرات حضور داشته باشد. اما آمریکا نهتنها آژانس را راه نداده، بلکه اروپاییها را هم راه نداده و آنها هم دلخور هستند. لذا به نظر من آمریکا میتواند از مسئلهای که گروسی مطرح کرده، بهعنوان ابزار فشار استفاده کند.